Radar
Edith Bruck: Izralitë, shkaku i luftës është Netanyahu dhe ne duhet ta ndalim!
Shkruar nga Antonello Caporale
Unë besoj se Izraeli është i vendosur të vazhdojë me doktrinën e ligë të luftës së përhershme. Po ashtu, mendoj se shumica e izraelitëve, pra njerëzit e thjeshtë, refuzojnë t’u japin hapësirë vetëm bombave.
“Ju hebrenjtë! Edhe ju përdorni shumësin kur na drejtohemi? Fakti është se sot ne hebrenjtë e kemi humbur identitetin, narrativën, reputacionin, kujtesën, madje kemi humbur edhe ndjenjën e masës. Kjo katastrofë e përditshme është bërë e padurueshme”. Kështu shprehet në një interviste për “Il Fatto Quoditiano”, 93-vjeçarja Edith Bruck, shkrimtare, regjisore dhe e mbijetuar e Holokaustit me origjinë hungareze.
Ajo ka jetuar pjesën më të madhe të jetës në Itali, ndërsa veprat e saj janë botuar në disa gjuhë. Pavarësisht situatës dramatike në rajon, Bruck shprehet e bindur se jo përmes forcës së Izraelit, por vetëm krijimi i një shteti të pavarur palestinez, mund të garantojë një paqe afatgjatë në Lindjen e Mesme.Edith Bruck
Çdo kritikë ndaj Izraelit, madje edhe më e bazuara në fakte dhe më e matura, cilësohet shpeshherë si antisemite…
Nuk do ta dëgjoni kurrë nga unë këtë frazë, ashtu siç jam gati të pranoj se Netanyahu është turpi i vërtetë, laku rreth qafës së Izraelit, njeriu që po e largon paqen nga ajo tokë. Ai po e njollos atë me gjak, po e vazhdon luftën nën efektin e një neuroze të përditshme. Unë e kundërshtoj më forcë politikën e kësaj qeverie, ashtu si shumica e izraelitëve.
Keni frikë se mos akuzoheni si ekstremiste, pra si ata që përpiqen të shmangin paqen dhe jo luftën?
Një ditë Calvino erdhi për një vizitë në shtëpi dhe më tha:Ah ju hebrenjtë! Iu përgjigja me gjakftohtësi:Italo, po ti kush je? Ka një gjykim kolektiv shpeshherë përçmues për njerëzit. Kjo është ajo që të ofendon. Një hebre i pasur, nuk nënkupton që çdo hebre është i pasur. Nëse personi në fjalë është grabitqar, askush nuk lejohet të mendojë që ne jemi njerëzit e Rasputinit.
A mendoni se të drejtuarit me “ju” bart një ngarkesë raciste?
Edhe bashkëshorti im më tha një ditë:Ju hebrenjtë! Racizmi nuk gjendet brenda gjuhës, por shpirtit, ndërgjegjes kolektive. Dhe kjo është drama e vërtetë.
A keni lexuar mbi ngjarjet e fundit të përgjakshme në Liban?
E përbindshme! Përdorimi i radiomarrëseve të ngarkuar me eksploziv për të kryer një masakër, është sinqerisht një akt barbar.
Thuhet se autor është Izraeli…
Izraeli thotë që jo.
Të gjitha dyshimet të çojnë tek Mossadi, shërbimi sekret i Tel Avivit…
Izraeli e ka problemin kryeson me Netanyahun. Ai e nxit luftën, pasi është mënyra e tij e vetme për të qëndruar në pushtet. Për të, qëndrimi në karrige do të thotë edhe distancim nga gjyqet ndaj tij.
A mos çështja personale e kryeministrit, e ndarë nga ekipi i tij qeveritar, shndërrohet në bombën, përmes të cilës shpërtheu konflikti me palestinezët?
Mendoj se po. Qeveria e Izraelit duket se nuk ka asnjë shans tjetër, por edhe asnjë interes tjetër përveç vazhdimit të luftës së pafundme me palestinezët.
Hamasi është autori i masakrës së 7 tetorit 2023 ndaj civilëve izraelitë. Një akt barbar, çnjerëzor. Por përgjigja e Izraelit është po aq e tmerrshme:Gaza e rrafshuar, e pushtuar, 40 mijë palestinezë të vdekur. A nuk mendoni se Izraeli po shkon shumë larg?
Unë besoj se Izraeli është i vendosur të vazhdojë me doktrinën e ligë të luftës së përhershme. Po ashtu, mendoj se shumica e izraelitëve, pra njerëzit e thjeshtë, refuzojnë t’u japin hapësirë vetëm bombave. Sepse bombat prodhojnë më shumë bomba.
A ka ndonjë mënyrë për të pasur paqe midis dy popujve?
Po, ka një mënyrë:t’u jepet palestinezëve një shtet, një tokë ku të ngrenë flamurin e tyre. Vetëm kështu do të ketë paqe.
Ideja juaj nuk ka shumë shanse të ketë sukses. Sa kohë keni që nuk shkoni në Izrael?
Prej 40 vitesh. Aty lashë një nip që më flet vazhdimisht për neurozën kolektive, për faktin që nuk jetojnë më, por vrapojnë nga një strehë në tjetrën, nga një krizë në tjetrën, nga një alarm në tjetrin. Ata janë një popull që kanë rënë pre e frikës, një popull neurotik, dhe pasojat nuk mund të ishin ndryshe. Kur gjykohet situata aktuale, duhet të merret parasysh edhe kjo.
Ju ikët nga Izraeli për të shmangur shërbimin ushtarak…
A mund të pranojnë të veshin uniformë ushtarake, ata që kanë përjetuar kampet e përqendrimit? U largova, erdha në Napoli pasi u martova me një marinar vetëm për të marrë nënshtetësinë italiane. Në Napoli ndesha shikime miqësore dhe buzëqeshje nga njerëz të panjohur, që më bënë të ndihesha menjëherë si në shtëpinë time. Atëherë e kuptova që Italia do të ishte vendi im. Isha e lumtur dhe me fat.
Si ka ndryshuar Italia që nga ajo kohë?
Ishte e buzëqeshur, më pas u bë e zymtë. Ishte bujare, tani është egoiste. Italia ka pasur gjithashtu regres edhe në sjellje, në qëndrimin e saj kolektiv. Nuk është rastësi që sot e drejton një grua nga e djathta ekstreme, dhe nuk është rastësi që pjesë e qeverisë është një politikan si Salvini.
Ndjeni keqardhje për këtë?
Mjerisht po. Italia ka ndryshuar për keq. Dhe kjo duket hapur!