Mix
Mosha biologjike: Pse është problem nëse rezulton shumë e lartë?!
Një mospërputhje midis moshës suaj biologjike dhe asaj të treguar në kartën tuaj të identitetit mund të nënkuptojë një rrezik në rritje për të zhvilluar një goditje në tru ose një formë të demencës. Këtë sugjerojnë rezultatet e një studimi të Institutit Karolinska (Suedi) të botuar në Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry.
Hendeku midis moshës kronologjike dhe plakjes aktuale të trupit duket se përbën, në vetvete dhe faktorë të tjerë gjenetikë, socio-ekonomikë dhe të barabartë të stilit të jetesës, një element i rëndësishëm në përcaktimin e shëndetit neurologjik të një personi.
Tradicionalisht, mosha kronologjike është konsideruar gjithmonë për të përcaktuar rrezikun e sëmundjeve kronike ose akute që rriten me kalimin e moshës, si kanceri, problemet kardiovaskulare dhe çrregullimet neurologjike. Por duke qenë se ne nuk plakemi të gjithë me të njëjtin ritëm, ky tregues nuk është domosdoshmërisht aq i saktë dhe i besueshëm.
Studiuesit suedezë llogaritën moshën biologjike të rreth 325,000 njerëzve, të dhënat e të cilëve ishin regjistruar në një bazë të dhënash kryesore shëndetësore britanike, Biobank UK. Subjektet ishin midis 40 dhe 70 vjeç në kohën e matjes së parë.
Mosha biologjike e çdo personi (d.m.th. ajo vlerë që tregon se sa mirë funksionon trupi) është llogaritur duke marrë parasysh 18 biomarkera, pra tregues biologjikë si niveli i lipideve ose sheqernave në gjak, presioni i gjakut, funksioni i mushkërive, indeksi i masës sֻë trupit. Shkencëtarët analizuan lidhjen midis këtyre vlerave dhe rrezikut të zhvillimit të sëmundjeve neurologjike (dementia vaskulare, goditje ishemike, sëmundja e Parkinsonit, skleroza anësore amiotrofike ose ALS) në nëntë vitet e ardhshme.
Një moshë biologjike më e lartë se mosha kronologjike ka qenë e lidhur me një rrezik (shumë) të rritur të zhvillimit të demencës, veçanërisht demencës vaskulare, për shkak të një reduktimi të rrjedhjes së gjakut në tru, si dhe të shkaktimit të një goditjeje ishemike (vdekja e një pjese të indet e trurit për shkak të mungesës së përkohshme të gjakut dhe oksigjenit në tru).
Hendeku nuk duhet të jetë i madh: “Nëse mosha biologjike e një personi është pesë vjet më e lartë se mosha e tij aktuale, ai person ka një rrezik 40% më të lartë për të zhvilluar demencë vaskulare ose për të pësuar goditje në tru,” thotë Jonathan Mak, bashkautor i studimin. Ekziston edhe një lidhje midis moshës së lartë biologjike dhe një diagnoze shumë më të rrallë, asaj të ALS, por jo midis moshës së lartë biologjike dhe Parkinsonit.
Studimi kufizohet në zbulimin e një lidhjeje midis moshës biologjike dhe sëmundjeve, pa krijuar një lidhje shkak-pasojë. Fakti interesant, megjithatë, është se shumë nga bioindikatorët që përcaktojnë moshën biologjike mund të mbahen nën kontroll nëpërmjet ilaçeve ose mënyrës së jetesës: do të jetë e rëndësishme të zbulohet nëse ulja e moshës biologjike mund të vonojë zhvillimin e problemeve neurologjike të listuara.
/ SCAN