Lidhu me ne

Mix

Mosha biologjike: Pse është problem nëse rezulton shumë e lartë?!

Një mospërputhje midis moshës suaj biologjike dhe asaj të treguar në kartën tuaj të identitetit mund të nënkuptojë një rrezik në rritje për të zhvilluar një goditje në tru ose një formë të demencës. Këtë sugjerojnë rezultatet e një studimi të Institutit Karolinska (Suedi) të botuar në Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry.

Hendeku midis moshës kronologjike dhe plakjes aktuale të trupit duket se përbën, në vetvete dhe faktorë të tjerë gjenetikë, socio-ekonomikë dhe të barabartë të stilit të jetesës, një element i rëndësishëm në përcaktimin e shëndetit neurologjik të një personi.

Tradicionalisht, mosha kronologjike është konsideruar gjithmonë për të përcaktuar rrezikun e sëmundjeve kronike ose akute që rriten me kalimin e moshës, si kanceri, problemet kardiovaskulare dhe çrregullimet neurologjike. Por duke qenë se ne nuk plakemi të gjithë me të njëjtin ritëm, ky tregues nuk është domosdoshmërisht aq i saktë dhe i besueshëm.

Studiuesit suedezë llogaritën moshën biologjike të rreth 325,000 njerëzve, të dhënat e të cilëve ishin regjistruar në një bazë të dhënash kryesore shëndetësore britanike, Biobank UK. Subjektet ishin midis 40 dhe 70 vjeç në kohën e matjes së parë.

Mosha biologjike e çdo personi (d.m.th. ajo vlerë që tregon se sa mirë funksionon trupi) është llogaritur duke marrë parasysh 18 biomarkera, pra tregues biologjikë si niveli i lipideve ose sheqernave në gjak, presioni i gjakut, funksioni i mushkërive, indeksi i masës sֻë trupit. Shkencëtarët analizuan lidhjen midis këtyre vlerave dhe rrezikut të zhvillimit të sëmundjeve neurologjike (dementia vaskulare, goditje ishemike, sëmundja e Parkinsonit, skleroza anësore amiotrofike ose ALS) në nëntë vitet e ardhshme.

Një moshë biologjike më e lartë se mosha kronologjike ka qenë e lidhur me një rrezik (shumë) të rritur të zhvillimit të demencës, veçanërisht demencës vaskulare, për shkak të një reduktimi të rrjedhjes së gjakut në tru, si dhe të shkaktimit të një goditjeje ishemike (vdekja e një pjese të indet e trurit për shkak të mungesës së përkohshme të gjakut dhe oksigjenit në tru).

Hendeku nuk duhet të jetë i madh: “Nëse mosha biologjike e një personi është pesë vjet më e lartë se mosha e tij aktuale, ai person ka një rrezik 40% më të lartë për të zhvilluar demencë vaskulare ose për të pësuar goditje në tru,” thotë Jonathan Mak, bashkautor i studimin. Ekziston edhe një lidhje midis moshës së lartë biologjike dhe një diagnoze shumë më të rrallë, asaj të ALS, por jo midis moshës së lartë biologjike dhe Parkinsonit.

Studimi kufizohet në zbulimin e një lidhjeje midis moshës biologjike dhe sëmundjeve, pa krijuar një lidhje shkak-pasojë. Fakti interesant, megjithatë, është se shumë nga bioindikatorët që përcaktojnë moshën biologjike mund të mbahen nën kontroll nëpërmjet ilaçeve ose mënyrës së jetesës: do të jetë e rëndësishme të zbulohet nëse ulja e moshës biologjike mund të vonojë zhvillimin e problemeve neurologjike të listuara.

/ SCAN

Vazhdo leximin

MË TEPËR

Sport2 ditë më herët

Kriza e mbrojtjes te Reali, 55 dëmtime në tri sezone

Dëmtimet e fundit të Rydiger, Ferland Mendi dhe David Alaba plotësojnë shembjen përfundimtare të mbrojtjes së Realit të Madridit. “Muri...

Mix2 ditë më herët

9 qytetet më të lira dhe më të bukura në Evropë, ja ku renditet Tirana

Të gjithë e dimë që mundësia për të gjetur oferta të mira gjatë verës është e pakët në destinacione të...

Mix2 ditë më herët

Simon Sinek, nga TED Talk në fenomen global

Simon Sinek është një mendimtar modern, një autor dhe folës publik që ka ndryshuar rrënjësisht mënyrën se si liderët dhe...

Mix2 ditë më herët

Metabolizmi dhe plakja e trurit

Mark P. Mattson Plakja manifestohet si një rënie e pakthyeshme e funksionit të të gjitha sistemeve të organeve për shkak...

Mix2 ditë më herët

8 alergjitë më të rralla ushqimore!

Alergjitë ushqimore variojnë nga të lehta deri në ato që rrezikojnë jetën. Nëse ju keni një alergji ekstreme ushqimore, ju...

Mix2 ditë më herët

Mark Zuckerberg zbulon dietën dhe rutinën që kanë kontribuar në suksesin e tij

CEO i Meta, Mark Zuckerberg, ka habitur publikun me rrëfimin e fundit për stilin e jetesës së tij. Në një...

Mix2 ditë më herët

Punët që do të zhduken të parat ndërsa Inteligjenca Artificiale po pushton vendet e punës

Artikulli më i fundit nga Forbes i shkruar nga Jack Kelly më 25 prill 2025, me titullin “The Jobs That...

Mix2 ditë më herët

Labubu – lodra e çuditshme që po pushton botën

Labubu është një personazh lodër që ka fituar zemrat e shumë njerëzve në mbarë botën. Ajo është krijuar nga ilustratori...

Mix2 ditë më herët

Lyst publikon listën e 10 markave më të kërkuara të modës për fillimin e vitit 2025

Lyst, platforma globale e kërkimit të modës, ka publikuar renditjen e saj të përmuajshme për tremujorin e parë të vitit...

Mix2 ditë më herët

Nga viti 2005 deri më sot: këto janë videot që bënë histori në YouTube sipas shikimeve

“Me at the Zoo”, ky ishte titulli i videos së parë të ngarkuar në YouTube. Jawed Karim nisi atë që...

Facebook