Lidhu me ne

Kryesore

10 kuriozitete rreth parasë që do t’ju habisin

Si funksionojnë kartëmonedhat plastike të Anglisë? Kush është monedha me e shkëmbyer në botë? Majmunët a dinë t’i përdorin paratë? Kush është personazhi historik, imazhi i të cilit shfaqet në numrin më të madh të kartëmonedhave? Kush është diferenca mes monedhës virtuale dhe kriptomonedhës? Në do të shuajmë 10 kuriozitet që kanë të bëjnë me paratë.

 

1-E papërshkueshme nga uji për shkak të plastikës, është kartëmonedha prej 5 paundësh që u lëshua nga banka më 13 shtator të 2016.  Bëhet fjalë për një prodhim italian, i shtypur në Casale Monferrato, falë materialit polimer, që zgjat 2.5 herë më shumë se 5 paundshi i vjetër.

Vitin e kaluar 21.835 kartëmonedha u deshën që të zëvendësohen për shkak të dëmtimit që kishin pësuar nga kafshimi i kafshëve, apo larja e tyre në lavatriçe. Tashmë ato janë më të vështira për tu falsifikuar për shkak se kanë një “dritare”, transparente  dhe futen më lehtë në xhepa apo portofola, pa u dëmtuar.

Përveç portretit të Mbretëreshës Elisabetta, kartëmonedhat e reja përfshijnë edhe atë të  Winston Churchill. Por nuk është një risi absolute: kartëmonedhat e para plastike janë futur në Australi në vitin 1992.

 

816504-2465-in-900x600

2- 100 bilion dollarë… Uauuu! Kjo është kartëmonedhë e emetuar në vitin 2008, nga banka qendrore e Zimbabvesë. Kjo është vlera më e lartë e prodhuar ndonjëherë, por me atë kartëmonedhë nuk arrin që të blesh as një abone javore autobusi.

Zimbabve po kalon një krizë të rëndë inflacioni të frikshëm. Çmimet dyfishohen nga sot-nesër: banorët për të bërë pazare dalin me qese plastike në dorë, të mbushura me monedha. Për të dalë nga kjo krizë, banka qendrore nga 15 gushti 2015, ka nisur konvertimin e dollarëve të vjetër të Zimbabvesë në dollarë amerikanë.

Kursi i këmbimit është tronditës: 1 dollarë amerikan për 35 miliardë dollarë të Zimbabvesë.

 

cappuccino-900x600

3- Në vitin 2005 , hulumtuesit në Universitetin Yale kanë arritur të demonstrojnë se nëse majmunët Capuchin ( Cebus capucinus ), trajnohen siç duhet, ata mund të mësojnë të përdorin paratë për të bërë pazare.

Gjatë eksperimentit, majmunët treguan një lloj lehtësie të përdorimit të kartëmonedhave: disa prej tyre vidhnin monedhat e disa të tjerë i përdornin për të blerë të mira materiale.

Ndërkaq, kishte edhe nga ata që i përdorën paratë për favore seksuale.

 

nazipound-900x600

4- Gjatë Luftës së Dytë Botërore, nazistët falsifikuan paundët britanikë me një vlerë totale prej134,610,810 paund. Qëllimi? Destabilizimi i ekonomisë britanike.

Edhe sot, paundët e rremë gjermanë, janë konsideruar në mesin e falsifikimeve më të mira të bëra ndonjëherë dhe është pothuajse e pamundur për t’i dalluar ato nga paundët realë.

U përdorën nga nazistët edhe për të liruar Musolinin nga “Campo Imperatore”.

 

sterline-900x600

5- Portreti i Mbretëreshës  Elisabetta gjendet në kartëmonedhat e 33 vendeve të ndryshme të botës.

Shfaqja e parë e portretit u vendos tek valuta kanadeze e vitit 1935, kur ajo ishte vetëm 9 vjeçe.

Monarkja britanike është kreu i shtetit në të gjitha vendet që janë pjesë e Commonwealth-it.

 

australia-900x600

6- Procesi që ka të bëjë me njohjen e monedhave të reja, është i komplikuar.

Për shembull në vitin 1965, kur Australia braktisi paundin për të pasur një monedhe të sajën kombëtare, përpara se të zgjidhte fjalën dollar, qarkulluan emra të ndryshëm.

Mes tyre ishte edhe monedha e quajtur  Kanga (që vinte nga emri kangur), apo Emu.

 

13-900x600

7-Monedha më e përdorur në botë? Është dollari. Ndiqet nga euro, paundi anglez, juani kinez dhe jeni japonez.

 

bitcoin11-900x600

8- Jo të gjitha monedhat dixhitale janë të njëjta. Ka diferencë mes monedhës virtuale dhe kriptovalutës.

Monedha virtuale është përcaktuar në vitin 2012 nga Banka Qendrore e Europës “një lloj paraje dixhitale jo e rregulluar, e cila  u lëshua nga zhvilluesit e saj dhe që tani përdoret mes një komuniteti specifik virtual”.

Një kriptovalutë ( për shembull Bitcoin), është në mesin e monedhave dixhitale që përdor kriptografinë dhe është shumë e vështirë që të falsifikohet.

 

Aung San Suu Kyi
9 – Presidenti i Burmas në vitin 1988 vendosi që të zhdukë kartëmonedhat që nuk kishin të shfaqur numrin 9, sepse sipas tij ky ishte numri me fat. Banorët u hodhën në protesta sepse dolën jashtë përdorimit paratë që kishin kursyer për gjatë gjithë jetës. Protestat zgjatën prej disa muajsh dhe ushtria vrau rreth 10 mijë njerëz.  Ato u udhëhoqën nga Aung San Suu Kyi, e cila prej 1988 u bë një ikonë e lirisë në të gjithë botën.

 

liche-900x600

10- Në 2011, faqja e internetit “Airbnb”  publikoi njoftimin për të marrë me qira të gjithë Principatën e Lihtenshtajnit për 70,000 $  nata. Qiramarrësit mund edhe t’u jepnin emra rrugëve të Principatës.

Ideja nuk fakt nuk ishte e re. Në 2003, Karl Schwärzler nga Lihtenshtajni, “Nobel” për ekonomi hodhi idenë e marrjes me qira të të gjithë shtetit për konferenca, dasma  apo ngjarje të tjera.

Vazhdo leximin
Kliko të komentosh

Duhet të jeni i kyçur në mënyrë që të mund të lini një koment Kyçu

Përgjigju

MË TEPËR

Mix9 orë më herët

Sam Altman kundër Elon Musk: “ai është një bullizues, i pëlqen të debatojë me njerëzit”

Dihet mirë se marrëdhëniet mes Sam Altman dhe Elon Musk nuk janë idilike dhe përgjigja e OpenAI për Musk e...

Mix9 orë më herët

“La Palma”: Seriali i ri në Netflix që po thyen rekorde shikueshmërie

Shikuesit besnikë të Netflix janë shumë të emocionuar për serialin e ri “La Palma”, i cili përshkruhet nga shumë njerëz...

Mix10 orë më herët

100 christmas wishes for friends and family

Best Christmas Wishes, Sayings and Greetings To Write in Christmas Cards 1. Merry Christmas! I hope you receive one blessing after...

Mix10 orë më herët

Krishtlindje: sugjerime filmash për një atmosferë magjike!

Krishtlindjet janë koha e përsosur për të shijuar disa filma klasikë që përcjellin mesazhe të ngrohta, dashurie dhe miqësie. Filmat...

Radar10 orë më herët

Presidenti Donald Trump do të përballet me një Phenian ndryshe gjatë mandatit të dytë!

Në mandatin e tij të parë si President i Shteteve të Bashkuara, Donald Trumpi forcoi sanksionet ekonomike kundër Koresë së...

Kryesore18 orë më herët

Përfundoi në spital, Mziu sulmon Gjekmarkajn: Me fat që është gjallë, duke ditur që s’ka shtyllë kurrizore

Deputeti i Partisë Demokratike, Xhelal Mziu, ka sulmuar kolegun e tij Agron Gjekmarkaj, pasi ky i fundit përfundoi në spital,...

Mix18 orë më herët

4 shenjat e Horoskopit që i dëgjojnë të gjithë

Ka shenja të horoskopit që duket se kanë lindur nën një yll me fat, nga ato që të gjithë i...

Mix18 orë më herët

Të tregojmë ca detaje që nuk i dije për Shkodrën Elektronike

Emri i Shkodrës Elektronike u bë i njohur për shumicën prej nesh me pjesëmarrjen e këtyre të fundit në “Festivalin...

Radar18 orë më herët

Parashqevia na tregoi se ku ka përfunduar media dhe jo Parashqevia

Mentor Kikia Parashqevi Simaku Unë i përkas asaj gjenerate, kur në shkollë të mesme ndaheshim në adhurues të Parashqevi Simakut...

Sport18 orë më herët

Salah shkruan emrin në historinë e Liverpool dhe Premier League

Mohamed Salah Mohamed Salah është padyshim lojtari i momentit te Liverpool. Egjiptiani ka gjetur formën e tij më të mirë...

Facebook