Lidhu me ne

Mix

Historia e panjohur/ Kush e shpiku bakllavanë

bakllavasë

Historia e bakllavasë është shumë-ngjyrëshe. Janë të shumtë ata kombe që këmbëngulin se janë ata që krijuesit e saj. Megjithatë, besohet gjerësisht, se ishin asirianët që rreth shekullit të 8-të që vendosën disa shtresa buke të hollë, me arra të copëtuara mes tyre, shtuan pak mjaltë dhe e futën atë në furrat e tyre primitive me zjarr druri.

Ky version i hershëm i njohur i bakllavasë piqej vetëm në raste të veçanta. Në fakt, bakllavaja historikisht është konsideruar si një ushqim për të pasurit. I tillë konsiderohej të paktën deri në mesin e shekullit të 19-të. Në Turqi, edhe sot mund të dëgjohet një shprehje që përdoret shpesh: “Nuk jam i pasur aq sa të ha bakllava dhe byrek çdo ditë”.Historia e bakllavasë - InfoShqip.com

Më pas mendohet se ishin detarët grekë dhe tregtarët që udhëtonin në lindjen e largët dhe Mesopotami që zbuluan të parët kënaqësinë e bakllavasë. Ajo mahniti shijen e tyre, kësisoj e sollën recetën në Athinë. Kontributi më i madh i grekëve në zhvillimin e kësaj ëmbëlsire është krijimi i një teknike të brumit që bënte të mundur rrokullisjen derisa ai bëhej aq i hollë sa një gjethe, në krahasim me pëlhurën e pjekur dhe me bukë të brumit asirian. Grekët e quanin këtë brimi “filo”.

Emri “Phyllo” u krijua nga grekët, që do të thotë “fletë” në gjuhën greke. Varianti i mirënjohur me disa shtresa brumi shumë të hollë u zhvillua edhe në Pallatin Topkapı të Turisë pas shekullit të 16-të. Prej shekullit të 18-të pati disa përpjekje për të ndryshuar shihjet e saj.

Tradicionalisht ajo shtrohej dhe prihej në sheshe. Ndahej në trekëndësha dhe dha një “prekje franceze” në fund të shekullit të 18-të. Historia e bakllavasë zbulon se ajo erdhi nga Lindja e Largët, por vende të ndryshme ofrojnë variacione të ndryshme dhe mjaft të shijshme.

Shumica e tezave supozojnë se origjina e ëmbëlsirave është në Azinë Qendrore ku gjendje me bollëk sheqeri. Teza të tjera supozojnë se bakllavaja duhet të ketë origjinën në një kulturë ujgure për shkak të përgatitjes në furrë.

Persia ose Azia e Vogël konsiderohet si një tjetër origjinë në Mesjetën e vonë. Në librin e gatimit të Muhamed bin Hasan el-Bagdadit nga 1226, renditet një ëmbëlsirë e quajtur “Lauzinaq”, e cila përbëhet nga një pastë bajame e mbuluar me brumë dhe e mbuluar me shurup, shumë e ngjashme me bakllavanë. 

MË TEPËR

Radar20 orë më herët

Eksperti Besmir Semanaj: Kostoja e mbylljes së Tik Tok, rreth 1 milion euro

Ekspert i IT, Besmir Semanaj ka deklaruar se kostoja e mbylljes së TIK TOK në vendin tonë është diku tek...

Kryesore21 orë më herët

Berisha “i lutet” Ramës për debat publik: S’dua të ta dëgjoj emrin, por jam gati të ballafaqohem me ty për hir të qytetarëve

Sali Berisha ka ftuar edhe njëherë publikisht në debat publik, Kryeministrin Edi Rama, për të ballafaquar programet respektive mes PD...

Mix21 orë më herët

Jenna Ortega: Arsyeja që u largova nga ekskluziviteti i ‘Scream’

Aktorja e “Wednesday”, Jenna Ortega, foli për vendimin e saj për t’u larguar nga ekskluziviteti i Scream në një intervistë...

Radar21 orë më herët

“Komisar Dritan Lame më rrahu” – Rrëfehet Nuredin Dumani: I thashë, ‘mbaje mend çfarë do të bëj kur të dal’, por ai u vra…

Nuredin Dumani, i cili mban edhe statusin e të penduarit të drejtësisë ka folur në seancën e kësaj të martë...

Radar2 ditë më herët

Ajo që po ndodh në Gaza, është përtej imagjinatës njerëzore

Nga një koment i radios publike gjermane Deutschlandfunk Ajo që po ndodh në Gaza është e vështirë të përshkruhet me...

Mix2 ditë më herët

Si të shmangni helmimin nga ushqimi

Përzerje, dhimbje barku, diarre ose të vjella – dhe herë pas here temperatur dhe ethe. Helmimi me ushqim është zakonisht...

Mix2 ditë më herët

Vera e kuqe nuk është e shëndetshme. Studimi: Nuk parandalon as kancerin, as sëmundjet e zemrës

Hulumtimet për lidhjen e saj me kancerin kanë nxjerrë një rezultat shumë befasues dhe  një lajm të keq edhe për...

Mix2 ditë më herët

10 gratë më të pasura në botë!

Prania e grave miliardere në listën e Forbes u rrit, duke përfaqësuar 13.4% të totalit prej miliarderëve, 3028 prej tyre...

Radar2 ditë më herët

Përgjim masiv në Shqipëri? Ekspertët ngrenë alarmin për teknologjinë DPI

Ekspertët Besmir Semanaj dhe Tomi Kallnaxhi Në Shqipëri janë vendosur disa pajisje të cilat kryejnë Deep Packet Inspection, DPI, një...

Mix2 ditë më herët

Plazhet më të mira në Shqipëri sipas CN Traveller

Ndërsa një sërë vargmalesh përshkojnë anën lindore të Shqipërisë, bregdeti i saj jugperëndimor është shtëpia e plazheve paradisiake ku dielli...

Facebook