Letersi
“Dhimbja nuk ka mëshirë”, poezi nga Preç Zogaj
“Dhimbja nuk ka mëshirë”, poezi nga Preç Zogaj
(Nga vëllimi “Kalimi”, 1998)
1-Ajri mblidhet lëmsh në zemrën time
Ajri mblidhet lëmsh në zemrën time.
Edhe pak kohë do të jetë i jetueshëm
ky vend ku flaka s’ka e s’ka të sosur
në vijën e hapur për në ish-histori.
Gjallë ende në shpirt, prandaj të turpëruar
nga fytyrat tona kaq të pandryshueshme.
Si do t’ia bëjmë me dashurinë tonë?
Në cilën gjuhë do fshihemi,
në ç’dialekt do duhemi?
Në çdo pasqyrë
na vështron mëkati.
1995
2-Të ikësh e të vish
Të ikësh e të vish – kjo është çështja.
Të mungosh dhe askush të mos vuajë për ty,
të prekësh botën tjetër dhe të kthehesh.
Këtu ti ke harruar të luash,
Të vjen keq të hash,
të dhëmb të flasësh.
Ti ke qenë atje dhe je kthyer
para pak çastesh.
Shpejt, shpejt se drita e mbrëmjes
po shuhet në muzgun banal!
Mendimet hyjnore të botës
vriten në tokën e sotme.
Tani jemi prapë të barabartë!
Verë 1995
3-Kalimi
Në rugën për Lezhë, natën vonë,
duke u thyer mesnata, epoka,
Syri im, shpirti im
pret e mbledh
rrugë të përlotura.
S’do të kem të bëj më meTiranën,
me errësirën prapa,
Nisja nuk ekziston,
Nuk ekziston vazhdimi.
Ka vetëm zhvendosje
Dhe ndoshta mbërritje
Në një tjetër rilindje.
Minutat e kohës, shekujt e shpirtit
Në sinkron rrotullohen dhe rrahin në zemër,
Fshtra të heshtur përçark dhe nata që përpelitet
sikur po lind një natë tjetër.
Do të arrijjmë diku,
Do të kalojmë matanë
Shtatëdhjetë kilometra dhe pafundësi,
Të lirë makinë duke e lenë
në terr e yllësi…
Kalimi u bë, po tani çdo të jetë?
Shpirti më thotë: mos u kthe, mos u nis!
Poshtë është përseritje, lart është mërzi
Dhe besoj asgjë, asgjë midis.
Qershor 1998
4-E vazhdueshme
“Kur bie ora katër e mëngjesit
unë nuk jam veçse një fantazmë”
Fitsxherald
Çdo natë unë vdes
pa pendesë, pa kujtime.
Por në mëngjes
fantazma ime ngrihet,
truri ngadalë mbushet me gjykime,
Dhe s’mbaron kurrë,
kurrë s’mbaron
as kjo jetë,
as ajo jetë.
5-Vetmia e saj
Vetmia e gruas sime
është sinjifikative
në vitin në vazhdim
në moshën dyzet vjeç.
Me të rënë mbrëmja mblidhet si mjellmë,
Ka shumë frikë, shumë dhimbje në sy.
Unë e kuptoj: me një bishë të egër
kufizohet vetmia e gruas sime.
Vetmia e zbrazur, vetmia vetmitare
e gruas sime në vitin në vazhdim,
vizitohet natën nga pemë të përgjakura,
toka të rroposura, det i rënë përmbys…
Pastaj vinë me radhë fëmijë që ngjallen
në prehrin e burrave dhe kërkojnë sisë.
Miliona shenjtorë me lot nëpër faqe
dalin nga pendimi njerëzor.
Vetmia e gruas sime zgjohet.
Është ditë, bota s’ka lëvizur nga vendi.
Gjithçka duket normale në vitin në vazhdim,
Vetëm këpucët e mia s’po mbushen me mend,
Prapë ia marrin vrapit duke u lidhur rrugës.
korrik 1996
6-Dhimbja nuk ka meshirë
Marçelo Mastrojanit
Nganjëherë vij dhe unë nga një planet tjetër
ta banoj përkohësisht këtë tokë, këtë gjuhë.
I shoh, i njoh njerëzit e racës.
Ikin e vinë me dorën në faqe,
duke mbledhur rrugës
plagët e padukshme.
Por dhimbja nuk ka mëshirë.
Nuk i fal ajo vizitorët
që vinë ta marrin
në një copë zemër…
Marçelo Mastrojani vdiq në Tokë.
7-Rruga “Prever”
Rruga “Prever”. Tetë e tetë gjashtëmbëdhjetë…
Po gjashtëmbëdhjetë e gjashtëmbëdhjetë sa bëjnë?
Nuk bëjnë asgjë gjashtëmbëdhjetë e gjashtëmbëdhjetë,
Sidomos nuk bëjnë tridhjetë e dy,
Në asnjë mënyrë.
Ende jo.
Dhe më tej,
Gjithë këto vite,
Zhak Prever s’ka lëvizur nga vendi,
Parisi prapë e prapë në mëdyshje:
Ikën, kthehet, ikën, kthehet,
Nuk di si t’ia bëjë,
Nuk di nga t’ia mbajë,
Në një anë monedha unike, Mahstrihti,
Barbara e lagur qull në anën tjetër,
pa asnjë shpjegim, shkrehet në dënesa.
Si ikën koha!
Si nuk ikën koha!
Më gjatë se çdo gjë unë kam jetuar.
Vetëm unë nuk jam ai që kam qenë
dje, pardje…-
Vetëm unë kam ndryshuar!
Të tjerët ta marrin në dorë
Shqipërinë e vrarë
me gurë qiellorë.
Dikush duhet të qajë atje dhe sa kohë
lotët i kam ende mu në grykë,
i dal unë zot edhe njëherë vajtimit.
Paris, maj 1999
*Barbara- personazh i një poezie të famshme te Preverit
8-Të bukurat ikin
Të bukurat ikin, kështu e kanë zakon,
Nuk i mban vendi, as ne.
Në qytetet e botës me gidë në dorë
humbasin shpesh, përgjithnjë.
Emrat e tyre shqiptohen ndryshe.
Pamja e tyre gjithashtu është tjetër,
Janë shumë të zëna duke ndjekur oraret,
A duke u ikur akrepave.
Por nganjëherë, kur rastësisht,
ndalen diku të mbushen me frymë,
Ylli i tyre shndrit disa sekonda
me një dritë të harruar
që nuk emërtohet.
Më ndodhi mua në Paris,
isha vetëm,
në Sharl De Gol d’Etoile, afër metrosë.
Më jepte shenjë një vizllim i butë
nga ana e flatrës…
E pashë Veronikën pas kaq kohësh,
Në terr… përtej… po puthej me mua.
Paris, maj 1999
9-Ndryshime…
Akoma gjallë në rrugën për Lezhë,
mes kujtimesh të panjohura,
mes kujtimesh të vdekura.
Përskaj të njëjtit det
dhe maleve të njëjta.
Mirë ia kanë bërë dashurisë sime!
Tani nuk e ruan asnjë gur, asnjë dallgë.
I tepërt shkoj rrugës, endacak dhe në pritje,
më i vogël se im bir,
më i vjetër se im atë.
Akoma gjallë në Fildanë, në kullë,
kthyer s’di kur,
zgjuar në torturë.
Pulat e rosat tremben,
Nuset e orët çmenden.
Prindërit e mi të urtë –
fëmijë, tamam fëmijë,
bëjnë kryqin e shkojnë
të ndezin një qiri.
Kohët u hallakatën,
veç kajsia e kopshtit
lulëzon si më parë…
Nuk shkon, diçka është prishur.
Akoma gjallë Edi,
Gjallë Iliriani-
i prekuri i radhës
prej Afërditës.
Pranverë, 1996
10-Revolucioni
Në fushë të nderit
mijëra pemë ranë,
Shumë porta u mbyllen
me ferrë e me vaj
O, çfarë qimiteri
Dhe çfarë mërize,
Dhe sa pak dhimbje
Përballë kësaj flije.
Ne, po ata
Gjallë dhe fitimtarë!
Shkoi revolucioni.
Vështrimet shëtisin
mbi plagët e rrugëve
në tokë të djegur.
Dy duar të holla
më kot mundohen
të vëne në punë
dashurinë…
Ne besë na preu
Revolucioni!
Qershor, 1995