Mix
Kirurgjia me lazer: Përdorimi në procedura kozmetike dhe mjekësore jetëshpëtuese
Kirurgjia me lazer përfshin përdorimin e një lazeri (i cili nënkupton përforcimin e dritës nga emetimi i stimuluar i rrezatimit) për një sërë procedurash mjekësore dhe kozmetike.
Drita nga lazeri ndryshon nga ajo që hasni në jetën e përditshme. Drita natyrale nga dielli, ose drita artificiale nga një llambë, lëshon gjatësi të ndryshme vale drite, duke udhëtuar në shumë drejtime të ndryshme. Megjithatë, drita lazer është e polarizuar, duke fokusuar një rreze në një vend të saktë.
Gjatësi të ndryshme valore lazer zgjidhen në bazë të vendndodhjes dhe qëllimit të një operacioni.
Ndërsa gjatësi të ndryshme të valës së dritës bien në kontakt me lloje të ndryshme të indeve dhe lëkurës, përgjigjia është e ndryshme. Drita mund të reflektohet, shpërndahet ose absorbohet nga qelizat e trupit, ndërsa disa herë lazeri mund të kalojë direkt përmes lëkurës.
Kromoforet, të cilat janë molekula në trup që thithin gjatësi vale të veçanta, duke i bërë ato të paraqesin një ngjyrë specifike thithin më shumë dritë gjatë operacionit me lazer. Shembuj të kromoforeve në trupin e njeriut janë hemoglobina dhe melanina. Thithja në këto zona mund të shkaktojë ndryshime fizike, kimike dhe të temperaturës së trupit.
Përdorimi i lazerit në vend të instrumenteve kirurgjikale ka shumë përfitime. Për shembull, ato mund të zvogëlojnë rrezikun e dëmtimit të indeve përreth. Pas operacionit me lazer, ka më pak të ngjarë të nevojiten qepje, gjakderdhja zvogëlohet dhe koha e shërimit për disa operacione është shumë më e shkurtër.
Disa përdorime të lazerit në kirurgji:
Retina
Retina në pjesën e pasme të syve është një ind i ndjeshëm ndaj dritës. Kur drita godet retinën, indi krijon sinjale nervore që dërgohen në tru. Pa këtë proces nuk do të ishim në gjendje të shihnim ose të kuptonim informacionin vizual që hyn në sytë tanë.
Ndërsa njerëzit plaken, substanca e ngjashme me pelte që rrethon retinën mund të tkurret, duke tërhequr retinën dhe duke shkaktuar me raste gjakderdhje të saj, sipas revistës The Anatomical Record. Laserët mund të ndihmojnë në parandalimin e këtij dëmtimi, pasi ato krijojnë djegie të vogla rreth lotit. Indi i dhëmbëzuar që mbetet pas operacionit është më i ashpër dhe shërben si mbrojtje për të ndaluar grisjen e mëtejshme të indit.
Shenjat e lindjes dhe plagët
Lazeri me ngjyrë pulsuese (PDL) përdoret në operacionet me lazer që synojnë enët e gjakut në lëkurë. Kjo e bën atë ideal për pacientët që dëshirojnë të zvogëlojnë shenjat e lindjes ose plagëve.
Trajtimi me PDL zgjat disa minuta, por zakonisht kërkon rreth tre seanca. Rrezja e përqendruar e dritës synon enët e gjakut të zgjeruara ose të tepërta. Drita shndërrohet në nxehtësi e cila shkatërron disa nga enët e gjakut dhe lë lëkurën përreth të paprekur.
Ky lloj i trajtimit me lazer shërben edhe për reduktimin e plagëve hipertrofike. Këto plagë krijohen kur kolagjeni i tepërt prodhohet në vendin e një plage, duke e bërë cipën e plagës të duket më e trashë, më e gjerë dhe shpesh e ngritur. Përveç reduktimit të skuqjes trajtimi PDL mund të përmirësojë edhe fleksibilitetin e indeve.
Kirurgji me lazer në shtyllën kurrizore
Mjetet dhe teknologjia kirurgjikale lejojnë që lazerët të përdoren thellë në shtyllën kurrizore për të reduktuar presionin mbi nervat kurrizore.
Trajtimi i kancerit
Trajtimi me lazer dhe operacione me teknologji të tillë mund të përdoren ose për të shkatërruar qelizat e kancerit ose për të aktivizuar barnat e kancerit. Lazerët CO2 dhe Nd:YAG kanë gjatësitë e valëve që zgjidhen zakonisht për tkurrjen e tumoreve dhe përdoren shpesh në endoskopë, instrumente të ngjashme me tuba me një kamerë në fund që mund të hetojë thellë në trup, sipas Institutit Kombëtar të Kancerit.
Ky trajtim përfshin kirurgji me lazer për të hequr polipet në zorrët që mund të rriten dhe të bëhen kancer në lëkurë. Një formë tjetër e trajtimit me lazer të aplikuar për kancerin është termoterapia intersticiale e induktuar me lazer (LITT). I përdorur shpesh për tumoret në mëlçi dhe tru, LITT përdor nxehtësinë për të dëmtuar qelizat e kancerit ose për të hequr oksigjenin dhe lëndët ushqyese që u nevojiten për të mbijetuar.
Lazerët e argonit përdoren për të trajtuar pacientët me kancer që përdorin ilaçe të ndjeshme ndaj dritës (të quajtura agjent fotosensibilizues) për të shkatërruar qelizat anormale. Sipas Qendrës Mjekësore të Universitetit të Rochester-it lazerët e argonit aktivizojnë ilaçin pasi të ketë hyrë në qelizat e kancerit që të fillojë dëmtimin vetëm kur ndodhet në qelizat jonormale, në mënyrë që të mos ndikojë në asnjë qelizë të shëndetshme që mund të hyjë paraprakisht.