Radar
Akademia e çobanëve, a do jetë falas apo me pagesë?
Nga Dritan Shano
Nuk e di fare çfarë patur ndërmend Ministrja e Bujqësisë Frida Krifca kur është shprehur se do bëjë një akademi për çobanët. Shoh reagimet e njerëzve dhe gazmendin e madh që ka shkaktuar një ide e tillë. Një e qeshur e mirë gjithnjë duhet. Në opinonin tim, jo me çdo çmim.
Ma do mendja se i gjithë ky reagim vjen ngase shumica e reaguesve kanë të ngulitur në kokë se çobani është ai më nevojtari i fshatit, të cilit i jepnin tufën e bagëtive ta shëtiste në kullota dhe ta kthente në darkë në fshat, pa firo. Pra, një farë polic trafiku i bagëtive që punonte për një kothere bukë
Nëse bëhet fjalë për këtë steriotip çobani, edhe unë besoj se nuk ka nevojë për ndonjë akademi, edhe pse në çdo rast mbetem i mendimit që është më mirë të dish se çfarë je duke bërë, sesa ta pësosh-mësosh nga eksperienca.
Por sot njoh “çobanë” që kanë tufën e tyre dhe si të tillë duhet t’i bashkangjisin guximit me të cilin kanë investuar edhe njohuritë sesi ta lëvizin tufën me qetësi dhe pa stres, duke njohur dhe studiuar instiktet e tufës sepse kjo ndikon në prodhimin blegtoral, sigurinë, shëndetin dhe jetëgjatësinë e tufës, shmangien e aksidenteve dhe situatave komplekse logjistike; përdorimin e teknologjive të reja që nga ndërtimi i “staneve” deri tek ato bashkëkohore të mjeljes së bagëtisë; përdorimin e teknologjive të reja për të monitoruar vendndodhjen, shëndetin e tufës, aplikacioneve që lajmërojnë në avancë kohën e duhur të mjeljes, të fertilitetit etj.; përdorimin e droneve për kullotjen, manaxhimin e kullotave, kontrollin e gardheve, etj.; pse jo edhe regjistrimin ditor të të dhënave individuale të bagëtisë në dispozicion të “çobanit” tonë, si garanci për ta shitur produktin në tregje sa më fitimprurëse për të.
Çobani që kanë në mendje shumica e komentuesve, as nuk i plas t’i dijë këto gjëra. Por, mendoj, se ai “çobani” i sotëm që ka investuar gjithçka në blegtori patjetër që po. Sepse kjo dijeni të hap të tjera mundësi dhe e bën biznesin e tij dhe të familjes së të qëndrueshëm dhe konkurrues. Edhe ai që nuk është çoban, por pronar, me siguri do të donte që çobani që ka marrë në punë të ishte ezber në gjërat që listuam pak më lart. E ku do i mësojë në mënyrë të strukturuar dhe uniforme këto gjëra ky çobani? Qartazi jo duke lexuar komente në Facebook dhe Instagram.
Shqipëria ka pak tokë për bujqësi, por mjaftueshëm për blegtori, kjo edhe pasi të jetë mbushur me ujë Skavica. 47% e popullsisë gjallon fshatrave dhe do vazhdojë të rrijë atje edhe për të paktën 2 dekadat që vijnë. Mendoj se është më fitim prurëse të shesësh bagëti sesa bar. Sa më shumë, sa më të garantuara, të shëndetshme, sa më pjellore, prodhuese, aq më mirë. Mendoj gjithashtu se është më mirë të dish sesa të kesh.
Ndaj, do e pyesja Ministren, kur do e bësh “akademinë”? Sa kapacitet do ketë, sa çobanë do trajnoni? Çfarë programesh do përdorni? A do jetë falas apo me pagesë? Çfarë mbështetje do i jepni “çobanëve” kur të “mbarojnë” akademinë? A i mbështesni të çertifikojnë produktin e tyre për në tregjet e brendshme dhe ato ndërkombëtare. Dhe nëse nuk e bën, do i kërkoja llogari pse nuk e bëre.