Radar
Një fundjavë e magjishme tek ‘Shtëpia në fshat’
Nga The Balkanista
Kur jeta e qytetit, rutina monotone e çdo dite fillojnë të mbysin, ndonjëherë e vetmja gjë që duhet të bëni është të merrni fëmijët dhe partnerin tuaj dhe të dilni jashtë për një fundjavë.
Unë kam lindur dhe jam rritur në një fermë, 10 kilometra nga qyteti më i afërt në Cornwall, Mbretërinë e Bashkuar, kështu që jeta e fshatit nuk është asgjë e re për mua. Është diçka që unë e dëshiroj, sidomos tani që kam fëmijë. Sugjerimi për të shkuar në Pellumbas për disa ditë për të qëndruar në ‘Shtëpinë në Fshat’, e rrethuar nga natyra, kafshët dhe fermerët tingëllonte si parajsë absolute.
Pellumbas ndodhet rreth 30 minuta me makinë nga Tirana. Ndërsa drejtoheni drejt Elbasanit, një devijim nga rruga kryesore ju drejton në fshat. Në krah të lumit Ezerni, ne përshkuam kodra të mrekullueshme dhe toka bujqësore të harlisura, të mbushura me shtëpi shumëngjyrëshe. Pas rreth 15 minutash rrugë me gunga, një takim me disa dhi dhe një vizitë me një fermer lokal me lëkurë të mprehtë dhe të stërmunduar (për të siguruar që po shkonim në drejtimin e duhur), arritëm në vendin tonë.
‘Shtëpia në fshat’ ndodhet pranë një shtegu me gunga që do t’ju çojë në shpellën e famshme të Zezë (por më shumë për këtë më vonë). Një shtëpi tradicionale shqiptare, ndodhet në mes të disa hektarësh të kopshtit të egër, të kmbushur me pemë fiku, kumbulle, ulliri dhe shege, me perime dhe ushqime të tjera të shijshme të shtëpisë. Breshkat e madhësive të ndryshme lëkunden me përtesë në kopshët. Kam parë hithra, nenexhik, balsam limoni, trëndafila dhe disa lule të mëdha ngjyrë vjollce dhe të bardhë që ende nuk do t’i zbuloj emrin.
Shtëpia është prej guri të limuar, ka tualete turke dhe një tarracë të madhe në katin e parë. Të gjitha tullat janë të pabarabarta, dritarja e madhe në pjesën e përparme sjell brenda dritën, duke hequr nevojën për ndriçim. Një burim ndodhet në kopsht, duke kërcitur në mënyrë të kënaqshme e, duke sjellë ujë të ftohtë e të freskët. Ka një vatër zjarri gati për mbrëmjet, dhe një tryezë të gjatë prej druri dhe stola të bëra me dorë të cilat shërbejnë si pika kryesore e shtëpisë.
Brenda, kuzhina përbëhet nga një tryezë dyshemeje (sofra) me stola të bëra me dorë dhe jastëkë të papërshtatshëm, një sobë tradicionale, dhe zbukurime në çdo sipërfaqe, murale të vogla të pikturuara me ngjyra shumëngjyrëshe në disa prej gurëve të zhveshur. Një përzgjedhje e disa instrumenteve varen në mur, duke përfshirë flauta të ndryshme, një kitarë dhe një lahut.
Çdo gjë është e improvizuar, riciklohet, dhe shumë është bërë me dorë. Në kuzhinë të ftuarit gatuajnë së bashku duke ndarë dhe vakte.
Shtëpia dhe akomodimi nuk janë të rregulluara bukur por ato janë mikpritëse, të ngrohta – pikërisht ajo që kërkoja.
Ne u mirëpritëm nga një mysafire tjetër, një kineaste meksikane e cila po qëndronte atje për disa ditë me dy vajzat e saj. Ai u bashkua me një ‘qytetar të botës’ (nga Norfolk) i cili punon vullnetar në shtëpi, në këmbim të fjetjes dhe ushqimit. Më vonë, një gazetare nga Kosova me familjen e saj u bashkuan me ne, dhe u bëmë një grup i madh personazhesh eklektikë nga vende, kultura dhe prejardhje të ndryshme.
Raki u derdh lumë, kafe turke duke u lëkundur nga luhatjet e improvizuara të pemëve dhe duke u spërkatur në një pishinë të vogël.
Atë natë, hëngrëm një darkë të gatuar nga kineastja meksikane. Një pjatë vegjetariane e natyrës indiane, me aromat e perimeve dhe bimëve të rritura në kopsht.
Të nesërmen në mëngjes, u zgjova nga tingujt e Orkestrës së Fermës. Për ata që nuk e njohin jetën e fermës, zakonisht përbëhet nga buburreca që këndojnë, gomerë, lopë dhe të gjithë qentë në lagje që lehin njëzëri.
Ndërsa të gjithë flinin, unë dhe vajza ime u drejtuam për në fshat. Pellumbas është i vogël dhe mbështetet shumë tek turizmi. Çdo person që takuam rrugës, ndaloi për të na uruar mirëmëngjes. Nga qendra e fshatit, një burrë na ofroi të vizitonim shpellën, si dhe një përzgjedhje të produkteve lokale duke përfshirë çaj dhe mjaltë.
Hëngrëm mëngjes, u ndalëm për të parë disa pula dhe u nisëm për t’u bashkuar me grupin tonë. Dita kaloi duke eksploruar shtigjet me kalldrëm që përshkojnë kopshtin e tyre. Ndërsa unë dhe vajza ime kishim një festë pasdite, të tjerët vizituan lumin e Erzenit për një not pasdite.
Nga Shtëpia, Shpella e Zezë është rreth 1 orë ecje. Një shpellë karstike, ajo ndodhet brenda Grykës së Skoranës, rreth 500 metra mbi Adriatik dhe në buzë të malit të Dajti. Është një nga gjashtë shpellat karstike në të gjithë Evropën. 360 metra e thellë dhe 45 metra e gjerë, është e njohur për bukurinë dhe madhështinë e saj. Shpella ka ruajtur pjesë të kulturës njerëzore që nga epoka Paleolitike deri në 400,000 vjet më parë.
Ekzistojnë gjithashtu shumë mundësi për shëtitje në malet përreth, kanione, gryka dhe livadhe.
Shtëpia në fshat gjithashtu u ofron mysafirëve mundësinë që të zhyten në punën e përditshme të fermës, të distilojnë raki (gjatë sezonit) dhe të shijojnë një përzgjedhje të gjerë të ushqimeve lokale. Por ka edhe shumë kënaqësi që thjesht të pushoni në kopsht, duke dëgjuar gumëzhitjen e bletëve dhe duke shijuar ajrin e pastër dhe atmosferën e qetë.
Për ne, ishte mënyra perfekte për t’u çlodhur. Fëmijët vrapuan të lirë, ne hëngrëm dhe pimë mirë dhe shfrytëzuam rastin të shkëputemi nga lajmet dhe shumë prej mediave sociale. Ne nuk duhet të shqetësoheshim për asgjë dhe u larguam më të lumtur dhe më të relaksuar.
Nëse jeni duke kërkuar luks ky nuk është vendi për ju. Por nëse doni të shijoni gjërat më të thjeshta dhe më të natyrshme në jetë, një udhëtim në Pellumbas dhe ‘Shtëpia në fshat’ është ideale.