Lidhu me ne

Mix

Çfarë bëri Markezi de Sade që krijoi termin ‘sadizëm’

Çfarë bëri Markezi de Sade që krijoi termin

Termin sadizëm vitet e fundit e shndërroi në trend filmi “50 hijet e Greit”. Thënë shkurt e shqip sadizmi është një çrregullim seksual i lidhur me fantazitë, impulset dhe sjelljet e dhunshme. Ky term e ka origjinën nga jeta dhe përvojat e Markezit de Sade, francezit që jetoi në shekullin e tetëmbëdhjetë.

Fjala sadizëm u krijua në vitin 1869 nga psikiatri Richard von Krafft-Ebing, i cili e formoi atë nga emri i Markezit Donatien-Alphonse-François de Sade, i njohur zakonisht si Markezi de Sade ose si D.A.F. de Sade. Sipas von Krafft-Ebing, sadisti përfiton kënaqësi erotike nga vuajtjet që shkakton tek të tjerët dhe kënaqet me mizorinë. Pra kënaqësia e përjetuar nga poshtërimi, siç përshkruhet më vonë nga Frojdi, në Tre ese mbi teorinë seksuale.

Në gjuhën e zakonshme, kuptimi i sadizmit luhatet midis rasteve kur ai karakterizohet thjesht nga një qëndrim aktiv ose i dhunshëm ndaj objektit seksual dhe atyre në të cilat kënaqësia kushtëzohet plotësisht nga keqtrajtimi dhe poshtërimi i tij.

Historia e njerëzimit ka treguar se si shpesh ekziston një faktor agresiv në libido dhe, rrjedhimisht, se si mizoria dhe instinkti seksual janë të lidhura ngushtë. Dhe askush nuk ka arritur ta përfaqësojë besnikërisht këtë instinkt më mirë se Markezi de Sade.

I lindur në Paris më 2 qershor 1740, Markezi de Sade i përkiste një prej familjeve fisnike më të vjetra në Francë, madje të lidhur me Bourbonët. Ai u regjistrua në një shkollë të njohur ushtarake në moshën 14-vjeçare, një vit më pas mori pjesë në luftën kundër Prusisë, duke u dalluar për guximin e tij. Kjo mund t’i garantonte atij një jetë rehatie dhe përtacie. Megjithatë, gjërat nuk shkuan ashtu. Peripecitë personale, së bashku me idetë e tij revolucionare dhe seksualitetin e tij të shfrenuar, shpejt e bënë atë të burgosur të monarkisë, më pas të republikës dhe në fund të perandorisë. Burgu i tij i parë, megjithatë, ishte martesa.

I shqetësuar për jetën e tij të shthurur dhe prirjen ndaj veseve, babai i tij e kishte detyruar atë në 1773 të martohej me Renée-Pélagie de Montreuil, vajzën e një magjistrati të pasur. Pas vetëm pesë muajsh jetë të stuhishme bashkëshortore, Sade u arrestua me urdhër të mbretit dhe u dërgua në burgun e Vincennes me akuzën e ngritur nga një punonjëse seksi.

Gruaja e kishte akuzuar për shthurje të shfrenuar, e vërtetuar nga një dorëshkrim i shkruar nga vetë Markezi. Pas 15 ditësh robëri, familja e gruas së tij arriti ta nxjerrë jashtë, me premtimin se do të qëndronte në kështjellën në Normandi ku dy të rinjtë kishin nisur jetën në çift. Por nuk zgjati shumë: ky kish qenë vetëm arrestimi i parë, nga një seri e gjatë arrestimesh.

Në vitin 1768 ai u burgos për gjashtë muaj për rrëmbimin dhe torturimin e një gruaje, por pasi u lirua nga mbreti, ai iu rikthye festave dhe mbi të gjitha motrës më të vogël të gruas së tij, Anës, me të cilën kishte krijuar tashmë një lidhje. Në 1772 atë e akuzuan atë për helmim pasi u kishte dhënë drogë disa punonjëseve të seksit, gjatë një orgjie. Ai u arratis në Itali, por u dënua me vdekje në mungesë, më pas u arrestua nga milicët e mbretit të Sardenjës dhe u mbyll në burgun e Milanos, nga i cili u arratis pas pesë muajsh.

Ai kaloi pesë vjet të tjera udhëtimi dhe shthurje, deri në arrestimin e tij në 1777 në Paris. Ishte në burgun e Vincennes kur filloi të shkruante veprat e tij më të famshme. I transferuar në Bastille, ai punoi për dy romanet e tij më të famshme: 120 ditët e Sodomës dhe Justine ose poshtërimet e virtytit. Pikërisht në këtë roman të fundit dhe në historinë e protagonistit të tij, të nënshtruar çdo lloj mizorie, torture e dhune seksuale, u shfaq mendimi sadist.

Në korrik 1789, dhjetë ditë para sulmit të Bastiljes, Markezi de Sade u transferua në një azil. Pasi u lirua në vitin 1790, ai u kthye për të jetuar me gruan dhe tre fëmijët e tij, por shpejt u braktis nga e gjithë familja e tij. Veçanërisht gruaja e tij nuk mund ta toleronte më dhunën. Pikërisht në atë moment u shfaq në jetën e tij Marie Constance Quesnet, një aktore e re që i qëndroi pranë deri në fund të jetës.

Në 1793 ai u arrestua përsëri për militantizmin e tij në një grup revolucionar dhe u dënua përsëri me vdekje. Megjithatë, arriti të shmangte gijotinën falë një gabimi burokratik dhe u lirua vitin e ardhshëm. Ndërkohë, romani i tij “Justine” u botua në mënyrë anonime, i konsideruar i turpshëm nga shtypi. Në 1801 de Sade u mbyll në burgun Charenton. 13 vitet e fundit të jetës i kaloi në qeli. Vdiq më 2 dhjetor 1814, në moshën 74 vjeçare.

Vazhdo leximin

MË TEPËR

Mix16 orë më herët

Michelle dhe Barack Obama drejt DIVORCIT?

Në mediet e huaja, kryesisht ato amerikane prej disa ditësh, kanë nisur spekulime për një divorc të mundshëm të ish-presidentit amerikan...

Radar16 orë më herët

Berlusconi shpiku oligarkinë moderne, Elon Musk po e zgjeron atë

Shkruar nga Francis FukuyamaDonald Trump dhe Elon Musk / Në vitin 2020, ne thamë se platformat e mëdha të internetit...

Mix16 orë më herët

“S’ka burrë që më rreh mua”, Anita Haradinaj për aludimet: Dy herë jam rrëzuar prej takave

Moderatorja Anita Haradinaj iu është adresuar sërish raportimeve të mediave kosovare disa vite më parë se ajo u dhunua nga bashkëshorti...

Sport22 orë më herët

Tyson me vetëm një blerje, ka shpenzuar të gjithë 20 milionët e fituar ndaj Jake Paul

Mike Tyson ka shpenzuar thuajse të gjitha paratë që fitoi nga ndeshja e boksit kundër Jake Paul. As nuk pati...

Mix23 orë më herët

Rivaliteti Bezos-Musk, Blue Origin lëshon në hapësirë raketën New Glenn

Kompania e hapësirës e themeluar nga Jeff Bezos, Blue Origin, ka arritur të lëshojë për herë të parë në orbitë...

Radar23 orë më herët

“PS merr mbi 50% të votave nëse zgjedhjet bëhen sot, Rama më i pëlqyeri” – Sondazhi

Në sondazhin e kryer nga sondazhisti Eduard Zaloshnja, PS-ja do merrte mbi 50% të votave nëse zgjedhjet do mbaheshin sot....

Radar23 orë më herët

Marrëveshje 100-vjeçare mbrojtjeje Britani e Madhe-Ukrainë

Kryeministri britanik Keir Starmer ka firmosur një marrëveshje 100-vjeçare partneriteti me presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskiy në atë që Associated Press...

Kryesore23 orë më herët

Akuza: Ndaloi djalin e Samir Manes, drejtuesit i bënë presion, polici tentoi vetëvrasjen!

Ngjarja e një polici të hedhur nga një pallat në Tiranë zbulon një situatë të rëndë në këtë vend që po...

Kryesore2 ditë më herët

Sloganet e partive politike dhe mesazhet– si do të ndikojnë në fushatën zgjedhore?

Gëzim Mekuli – Njohës i mediave dhe retorikës Sloganet e bëra publike nga partitë politike për zgjedhjet e shumëpritura të...

Radar2 ditë më herët

Gazetarja e njohur: Kam 10 shoqe beqare, asnjë burrë shqiptar nuk i do

Gazetarja e njohur Iva Tiço ka qenë e ftuar në emisionin Opinion, ku u diskutua tema: “Pse po vështirësohen martesat...

Facebook