Lidhu me ne

Mix

Çfarë duhet të dini për turbulencat!

Çfarë duhet të dini për turbulencat!

Nga Christine Chung-New York Times

Udhëtarë të panumërt kanë përjetuar ndjesinë që shkakton ankth gjatë turbulencave në fluturime: shtrëngim sysh, duart që shtrëngojnë krahët e një personi tjetër dhe të tjera. Mund të jetë intensive dhe të shkaktojë lëndime gjatë fluturimeve. Nga viti 2009 deri në vitin 2022, 163 pasagjerë dhe anëtarë të ekuipazhit në avionët e regjistruar në Shtetet e Bashkuara u plagosën rëndë nga turbulencat, sipas Administratës Federale të Aviacionit.

Edhe pse vdekjet janë jashtëzakonisht të rralla, ato ndodhin. Sot, një burrë 73-vjeçar vdiq pasi një aeroplan që fluturonte nga Londra në Singapor hasi në turbulenca të forta. 18 persona u shtruan në spital dhe 12 të tjerë u trajtuan për lëndime, tha Singapore Airlines.

Incidente të tjera në vitet e fundit kanë lënë të plagosur edhe dhjetëra pasagjerë. Në mars 2023, shtatë pasagjerë në një fluturim të Lufthansës nga Teksasi në Frankfurt u shtruan në spital me lëndime të lehta pasi avioni i tyre u përball me turbulenca të rënda. Dhe në dhjetor 2022, duzina njerëz, duke përfshirë një foshnjë, u lënduan gjatë një fluturimi të Hawaiian Airlines nga Phoenix në Honolulu.

Çfarë duhet të dini për turbulencat!

Çfarë është turbulenca?

Turbulenca është lëvizje e paqëndrueshme e ajrit që shkaktohet nga ndryshimet në shpejtësinë dhe drejtimin e erës, të tilla si stuhitë dhe frontet e motit të ftohtë ose të ngrohtë. Mund të jenë edhe rryma të ashpra, duke shkaktuar ndryshime të vogla deri dramatike në lartësinë dhe shpejtësinë e ajrit.

Nuk lidhet vetëm me motin e keq, por mund të ndodhë edhe kur qielli duket i qetë. Dhe mund të jetë e padukshme, si për syrin, ashtu edhe për radarin e motit.

Ekzistojnë katër klasifikime për turbulencat: të lehta, të moderuara, të rënda dhe ekstreme. Në raste turbulencash ekstreme, pilotët mund të humbasin kontrollin e aeroplanit, madje mund të ketë dëmtime strukturore të avionit, sipas Shërbimit Kombëtar të Motit.

Çfarë duhet të dini për turbulencat!

A po rritet turbulenca? Dhe nëse po, pse?

Hulumtimet e fundit tregojnë se turbulencat po rriten dhe se ky ndryshim është shkaktuar nga ndryshimet klimatike, veçanërisht emetimet e ngritura të dioksidit të karbonit që ndikojnë në rrymat e ajrit.

Paul Williams, një profesor i shkencës atmosferike në Universitetin e Reading në Angli, ka studiuar turbulencat për më shumë se një dekadë. Dr. Williams ka zbuluar se turbulenca e pastër e ajrit, e cila ndodh më shpesh në lartësi të mëdha dhe në dimër, mund të trefishohet deri në fund të shekullit. Ai tha se kjo lloj turbulence po shtohet në mbarë botën në të gjitha lartësitë e fluturimit, informon dritare.net

Hulumtimi i tij sugjeron se ne mund të hasim fluturime më të vështira në vitet e ardhshme, të cilat potencialisht mund të rezultojnë në më shumë lëndime pasagjerësh dhe ekuipazhi.

Si monitorohet dhe matet turbulenca?

Meteorologët mbështeten në një sërë algoritmesh të ndryshme, satelitë dhe sisteme radari për të parashikuar kushte të tilla si ajri i ftohtë, shpejtësia e erës, stuhitë dhe turbulencat. Ata tregojnë se ku dhe kur mund të ndodhin turbulenca.

Jennifer Stroozas, një meteorologe në Qendrën e Motit të Aviacionit të Shërbimit Kombëtar të Motit, e quajti turbulencën “padyshim një nga gjërat më sfiduese për t’u parashikuar”.

Duke përdorur këto parashikime, përveç udhëzimeve nga kontrollorët e trafikut ajror, pilotët përpiqen të anashkalojnë zonat e turbullta duke rregulluar lartësinë e tyre për të gjetur zonën më të qetë për të udhëtuar. Kjo do të thotë fluturim më i lartë ose më i ulët se lartësia ku sinoptikanët parashikojnë turbulenca dhe potencialisht digjet më shumë karburant se sa ishte parashikuar fillimisht, një përpjekje që mund të jetë e kushtueshme.

Turbulenca paraqet një kërcënim më të madh për aeroplanët e vegjël që janë më të ndjeshëm ndaj ndryshimeve në shpejtësinë e erës, sesa avionët më të mëdhenj komercialë.

Çfarë duhet të dini për turbulencat!

A është kaq shumë e rrezikshme? Si mund të jem i/e sigurt gjatë turbulencave?

Aeroplanët janë projektuar për t’i bërë ballë kushteve të vështira dhe rrallë ndodh që avionët të pësojnë dëmtime strukturore për shkak të turbulencave. Por turbulencat mund t’i përplasin pasagjerët dhe anëtarët e ekuipazhit në avion, duke u shkaktuar lëndime serioze si fraktura të kockave dhe hemorragji. Ekspertë të shumtë theksuan se qëndrimi ulur dhe mbajtja e rripit të sigurimit sa më shumë të jetë e mundur gjatë fluturimeve janë mënyrat më të mira për të reduktuar rreziqet.

“Nëse qëndroni të lidhur, keni shumë më pak gjasa të pësoni një lëndim.”, tha Thomas Guinn, një profesor i shkencave të aplikuara të aviacionit në Universitetin Aeronautik Embry-Riddle.

Në rast turbulencash të rënda, lëvizja vertikale e avionit do të tejkalojë tërheqjen e gravitetit, tha Dr. tha Williams.

“Kjo do të thotë se nëse nuk jeni të lidhur me rripin e sigurimit, sipas definicionit, do të bëheni një predhë, do të jeni një katapultë, do të ngriheni nga vendi juaj.”, tha ai.

Vazhdo leximin

MË TEPËR

Mix1 orë më herët

Sekreti i dobësimit – Dy gota ujë përpara vakteve

Humbja nga pesha kërkon një angazhim serioz ndaj një stili të shëndetshëm jetese. Ushqyerja e shëndetshme, aktiviteti fizik, gjumi dhe...

Mix1 orë më herët

Kjo mund të jetë arsyeja pse është kaq e vështirë të humbasësh peshë

Nëse ke humbur ndonjëherë peshë dhe pastaj ke parë me tmerr se si ajo rikthehet me kalimin e kohës, nuk...

Mix3 orë më herët

Të ndarë prej kohësh ‘de facto’, Nora Gega dhe Blendi Klosi firmosin divorcin

Nora Gega dhe Blendi Klosi, deputet i PS-së dhe koordinatori Politik i Qarkut të Dibrës, kanë vendosur t’i japin fund...

Kritike3 orë më herët

Nëpunësit e Autoritarizmit

Shkruar nga Irena Beqiraj Ndaj edhe Marjanat na ofrohen si një realitet alternativ i cili formulohet me kujdes, me ndihmën...

Aktualitet4 orë më herët

Shanset për t’u bërë deputet, 2 mijë kandidatë për 48 vendet e mbetura

2046 kandidatë në zgjedhjet e 11 majit, për 140 vende në parlament, 92 vende të “blinduara” nga PD dhe PS...

Mix4 orë më herët

Forcon kockat dhe shpejton tretjen! Ja 5 arsye pse duhet të hani domate çdo ditë

Domatet janë më shumë se thjesht një shtesë dekorative për sallatat apo sanduiçet tuaja; kjo perime e lëngshme ka përfitime...

Radar4 orë më herët

Arsimi i dobët në Shqipëri do mbajë peng dy gjenerata

Shqipëria renditet ndër vendet me cilësinë më të ulët të arsimit të lartë në Europë dhe në Azinë Qendrore, rajonin...

Mix4 orë më herët

Ellen Pompeo nuk e lejon vajzën të shikojë “Grey’s Anatomy” për shkak të të brendshmeve

Ellen Pompeo nuk e lejon vajzën e saj të vogël të shikojë “Grey’s Anatomy”. Aktorja u shfaq në një episod të...

Mix4 orë më herët

Mund të ketë efekte negative: Ç’duhet të dini për vajin e rozmarinës

Rozmarina është një nga bimët më të njohura në botë, me një mori përdorimesh në sektorët e shëndetit dhe bukurisë....

Radar4 orë më herët

Çfarë dihet deri tani për tragjedinë me 59 viktima në Maqedoninë e Veriut

Maqedonia e Veriut është tronditur nga një tragjedi e rëndë, pas një zjarri shkatërrues në diskotekën “Pulse” në qytetin e...

Facebook