Lidhu me ne

Mix

3 minuta pa oksigjen, 30 ditë pa ushqim, por vetëm 3 ditë pa lëngje – Për sa ujë ka nevojë trupi ynë?

Trupi i një të porsalinduri përbëhet rreth 80 % nga uji. Duke u plakur përmbajtja e ujit në trup bie dhe arrin diku në rreth 60 %. Qelizat yndyrore kanë një përmbajtje më të ulët të ujit se qelizat e tjera të trupit. Kështu që njerëzit me mbipeshë kanë më pak ujë se njerëzit e dobët, dhe gratë kanë më pak ujë se burrat. Për mbijetesën tonë është jetike që ta furnizojmë rregullisht trupin me lëngje.

Disa organe kanë sasi të mëdha uji. Këtu bëjnë pjesë sytë, për shembull. Trupi qelqor i syrit përbëhet deri në 99 për qind nga uji. Muskujt po ashtu kanë një përqindje të lartë lëngjesh, rreth 80 %. Për të furnizuar trupin sa duhet ne mund të bëjmë një gjë: të pimë, të pimë dhe përsëri të pimë.

Trupi ynë humb rreth dy litra lëngje çdo ditë, në radhë të parë përmes lëkurës, e cila rregullon kështu temperaturën e trupit. Kjo ndodh sidomos kur është nxehtë. Por edhe ajri i thatë i kaloriferëve mund të ndikojë tek ne negativisht. Veshkat, që e çlirojnë trupin nga toksinat, nxjerrin jashtë lëngje në formën e urinës. Kur nuk pimë mjaftueshëm, urina merr ngjyrë të verdhë të fortë. Kur ngjyra e saj është e kafe, është shenjë paralajmëruese serioze, se diçka nuk është në rregull. Lëngjet dalin përmes zorrës me jashtëqitjen, kur marrim  frymë humbasim gjithashtu ujë në formë të stërkalave të vogla.

Këto humbje duhen kompensuar dhe për këtë arsye pimë rreth 1,5 deri në dy litra lëngje çdo ditë. Kërkesa për ujë shtohet pas ushtrimeve fizike, sportit, temperaturave të larta, etheve, të vjellave dhe diarresë. Por jo gjithmonë duhet të jetë ujë. Supat, frutat apo llojet e ndryshme të perimeve janë gjithashtu të mira për trupin dhe ndihmojnë për të rimbushur rezervat.

Kjo është shumë e nevojshme, sepse trupi ynë shfaq simptomat e para që me humbjen e një deri në 2 % të lëngjeve. Me një humbje prej rreth shtatë për qind kemi kaluar në anën e rrezikut: këtë e dëshmon pulsi i përshpejtuar apo gjendja konfuze, sepse të gjitha reaksionet dhe proceset kimike në trup kërkojnë lëngje. Një mungesë prej dymbëdhjetë për qindësh mund të çojë në rastin më të keq në gjendje shoku apo edhe në koma.

Edhe truri dhe palca kurrizore nuk mund të funksionojnë pa lëngje. Janë rreth 140 mililitra ujë të nervave dhe të trurit, në gjuhen mjekësore: Liquor cerebrospinalis dhe është një lëng transparent, në të cilin truri ynë si të thuash noton në kafkë dhe që e mbron atë nga goditjet. Çdo ditë ne formojmë rreth gjysmë litri nga ky lëng, i cili shpërbëhet sërish dhe natyrisht që duhet zëvendësuar.

Shenjat e para, që tregojnë se trupi ynë ka nevojë urgjente për ujë, janë dhimbje kokë dhe marramendje, mukoza të thata në gojë dhe fyt dhe eventualisht vështirësi në gëlltitje. Ne jemi të lodhur, ndihemi të dobët, por këto nuk i lidhim aspak me mospirjen e mjaftueshme të ujit.

Nga të nxehtit dhe humbja e lëngjeve përmes djersitjes qarkullimi i gjakut mund të mos funksionojë si duhet. Trupi na e tregon në mënyrë të qartë, se kur është koha për të pirë diçka, sepse edhe presioni i gjakut rritet. Pa lëngje të mjaftueshme, gjaku ynë bëhet më i trashë dhe nuk arrin të qarkullojë lehtësisht.

Sa më shumë të plakemi, aq më pak etje kemi. Prandaj nuk është e pazakontë që njerëzit e moshuar harrojnë të pinë mjaftueshëm. Kjo gjë çon në marrje mendësh,në konfuzion, dëmtim të vetëdijes ose humbje të saj. Në rast të mungesës ekstreme të lëngjeve mjekët duhet të injektojnë në trup sasitë e nevojshme.

Megjithatë disa të moshuar përmbahen me vetëdije për të mos pirë mjaftueshëm, sepse shumë prej tyre nuk mund ta kontrollojnë më të urinuarin si të rinjtë. Nga frika e urinimit pa dashje apo e vajtjes shpesh në tualet gjatë natës shumë të moshuar pinë pak ose aspak.

Nëse kemi diarre apo të vjella, trupi ynë ka nevojë për më shumë se së paku 1.5 litra në ditë. Nëse ekuilibri i ujit nuk rivendoset sa më parë, trupi thahet. Po ashtu trupi kërkon shumë lëngje, kur merren medikamente të caktuara, për shembull të ashtuquajturit diuretikë. Ata kanë efekt shkarkues dhe e çlirojnë trupin nga uji i tepërt për parandalimin për shembull të edemave, pra grumbullimet e ujit.

Edhe alkooli dehidron trupin, sepse ka një efekt diuretik. Veshkat përpiqen të nxjerrin nga trupi substancat toksike, kështu që na duhet të shkojmë shpesh në tualet për të urinuar. Alkooli bën që të bllokohet prodhimi i të ashtuquajturës vazopresinë në hipotalamus. Vazopresina është një hormon, që rregullon ekuilibrin e ujit në veshka. Nëse trupi nuk ka në dispozicion sasi të mjaftueshme të këtij hormoni të rëndësishëm, veshkat tona nxjerrin jashtë shumë ujë. Ekuilibri i ujit prishet, gjithçka çrregullohet.

Edhe po të pimë pesë litra ose më shumë brenda disa orësh, mund të jetë e rrezikshme për jetën dhe të rezultojë si hiperhidrim i trupit. Veshkat atëherë nuk janë më në gjendje të rregullojnë sasinë e madhe të lëngjeve dhe ti nxjerrin ato jashtë. Një nga pasojat më të këqija mund të jetë një edemë cerebrale.

Gjatë garës së pirjes së ujit gëlltiten sasi të pamasa uji. Kjo gjë mund ta mbingarkojë trupin. Jo vetëm që veshkat nuk e vazhdojnë me dot punën e tyre, por edhe ekuilibri i kripës shkatërrohet. Se si dhe nëse një trup mund të përballojë kaq shumë ujë, varet nga mosha, pesha dhe gjendja e përgjithshme. Edhe këtu vlen të thuhet: gjithçka varet nga sasia.

Material i përgatitur nga portali SCAN TV.

MË TEPËR

Radar1 orë më herët

Shabani: Nëse do të ishim bashkuar me Berishën, do të kishim më pak vota, ujërat e bardha nuk duhen përzier me të zezat

Kreu i Nismës Thurje, Endri Shabani ka folur për rezultatin e aritur në zgjedhje dhe akuzat se partitë e reja...

Mix1 orë më herët

Humbja e peshës në moshën e mesme mund të zvogëlojë sëmundjet kronike më vonë

I gjithë mundi që duhet bërë për të humbur peshë në moshën e mesme mund t’ju sigurojë një jetë më...

Kryesore1 orë më herët

“Neni Basha është për zgjedhje, jo për farsa”, Berisha: Pse nuk e diskutoj dorëheqjen

Kreu i PD, Sali Berisha teksa po fliste për humbjen në zgjedhjet e 11 majit, ai preku për “nenin Basha”...

Mix2 orë më herët

Pse të gjithë në internet janë fiksuar me kukullën e frikshme Labubu

Të vegjël, me gëzof dhe pak të frikshëm: Labubu, lodrat në formë përbindëshi me buzëqeshje djallëzore, janë bërë obsesioni më...

Mix2 orë më herët

Rhode shitet për 1 miliard dollarë: Si e ndërtoi Hailey Bieber perandorinë e saj të bukurisë në vetëm 3 vite

Në një botë ku suksesi i menjëhershëm është i rrallë dhe ndikimi afatgjatë edhe më i rrallë, Hailey Bieber ka...

Kioske2 orë më herët

Si ta zbulosh një kripto Ramist

Dhjetë pika që vlejnë për të kuptuar një lake të pushtetit që shtiret si i pavarur Tek mitingu i pasfitores...

Radar2 orë më herët

“Do fillojmë bllokimin e vizave për studentët kinezë” – Marco Rubio

Sekretari amrikan i Shtetit Marco Rubio njoftoi të mërkurën se Departamenti i Shtetit do fillojë bllokimin e vizave për studentët...

Mix2 orë më herët

“The Wizzard Liz” influencerja e famshme ndahet nga i fejuari, tradhtia me një fanse” (FOTO)

YouTuber-ja Wizard Liz e ka lënë Landon Nickerson pasi mësoi se ai po e tradhtonte ndërsa është shtatzënë në muajin...

Radar2 orë më herët

Emocionuese / I hapi derën gjatë luftës së Kosovës, gruaja nga Tirana takohet pas 26 vitesh me vajzën nga Peja

Një moment emocionues i sakrificës së atyre qindra-mijëra familjeve shqiptare që hapën dyert për shqiptarët e Kosovës gjatë luftës. Një...

Mix1 ditë më herët

Tre shenjat e horoskopit që dashurojnë me gjithë zemër!

GaforrjaGaforret dashurohen “kokë e këmbë”. Ato tregohen te kujdesshem ndaj detajeve, ndaj mos u habisni nëse e shikoni të rregullojë...

Facebook