Lidhu me ne

Mix

A po zhduket fjala ‘grua’?

Foto ilustruese e nje gruaja . Credits: Unsplash

Organizata të mëdha dhe një numër i madh politikanësh perëndimorë madje dhe fjalorë të famshëm si Oxford apo Merriem-Webster, kanë nisur të ndryshojnë përkufizimin e fjalës ‘grua’, si dhe përdorimin e saj në dialogun dhe retorikën e tyre.

Kjo lëvizje kishte nisur prej kohësh, por është bërë edhe më evidente kohët e fundit sidomos pas rrëzimit të ligjit të abortit me çështjen Roe vs Wade – katalizatorin e një debati të nxehtë midis mbështetësve të të drejtës për abort dhe atyre që mbështesin të drejtën e fetusit për të jetuar.

Që atëherë, këto organizata, e sidomos ato që drejtojnë lëvizjen për të drejtat e abortit kanë zhvendosur fokusin e mesazheve të tyre për të qenë më pranues dhe gjithëpërfshirëse ndaj personave të komunitetit LGBTQ+.

Debati fokusohet kryesisht tek dilema nëse gjuha neutrale gjinore – si njerëz shtatzënë duhet përdorur në vend të grua shtatzënë dhe ushqyerja me gjoks në vend të ushqyerjes me gji – duhet të përdoret në mbrojtje të të drejtave të personave të komunitetit LGBT e sidomos atyre transgjinorë, në mënyrë që ata të ndjehen të përfshirë në kategorinë e gjinisë me të cilën ata kanë zgjedhur të identifikohen pa qenë nevoja të stigmatizohen.

Disa nga ndryshimet në gjuhë që zëvendësojnë fjalën grua janë këto:

  • ‘Njerëz me perioda’ ose ‘menstruatorë’ ose ‘njerëz që lindin’ në vend të fjalës ‘grua’ – pasi gratë transgjinore nuk kanë perioda/nuk mund të lindin por dëshirojnë të identifikohen dhe trajtohen si gra dhe sepse burrat transgjinorë mund të kenë gjithashtu perioda por nuk duan të konsiderohen si gra.
  • ‘Ushqyerja me gjoks’ në vend të ‘gji’ – pasi edhe burrat transgjinor mund të lindin fëmijë e t’i japin atyre qumësht por nuk kanë gjinj.
  • ‘Njerëz shtatzënë’ në vend të ‘gra shtatzënë’ – pasi edhe burrat transgjinorë mund të mbeten shtatzënë.

Një numër i madh grupeve kryesore të të drejtave të abortit dhe të drejtave civile në SHBA, përfshi Planned Parenthood dhe American Civil Liberties Union, dhe disa ligjvënës e deputetë demokratë, kanë ndryshuar mesazhet e tyre në këtë mënyrë për të qenë më gjithëpërfshirës ndaj komunitetit LGBTQ+ pasi një numër në rritje i amerikanëve tashmë identifikohen si transgjinorë dhe jo-binom ose non-binary.

Edhe Shoqata Kombëtare e Arsimit – sindikata më e madhe e mësuesve të shkollave publike në vend – propozoi kohët e fundit ndryshimin e fjalës “nënë” në “prindi që lind” në kontratat e punës.

Foto e Pamela Paul, kolumniste dhe gazetare per New York Times

Ndërsa aktivizimi për të drejtat e abortit është përforcuar javët e fundit pas vendimit historik të Gjykatës së Lartë muajin e kaluar për të përmbysur Roe kundër Wade – vendimi historik i vitit 1973 që garantonte të drejtën kushtetuese të çdo qytetari amerikan për të kryer abort – disa gra cigender – që do të thotë, gra të lindura me seksin femër – kanë vërejtur këto ndryshime gjuhësore dhe jo të gjitha janë të kënaqura.

“Qëllimi fisnik që fshihet prapa zëvendësimit të fjalës ‘grua’ po bëhet vetëm e vetëm që t’i lihet vend një numri relativisht të vogël të burrave transgjinorë dhe njerëzve që identifikohen si jo-binarë, të cilët ruajnë aspekte të funksionit biologjik të femrës dhe mund të mbesin shtatzënë, të lindin ose të ushqehen me gji”, shkroi gazetarja e New York Times, Pamela Paul. “Por pavarësisht frymës së përfshirjes, rezultati i vërtetë i gjithë kësaj ka qenë shtyrja e grave mënjanë”.

Aktorja amerikane Bette Midler gjatë 2019 INNOVATOR AWARDS

Ndërsa të nesërmen, aktorja Bette Midler bëri bujë ndërkombëtare kur shkroi në Twitter se: “GRATË E BOTËS! Po na hiqen të drejtat mbi trupin tonë, jetën tonë, madje edhe emrin tonë! Nuk na quajnë më ‘gra’; na quajnë ‘njerëz që lindin’ ose ‘menstruatorë’, madje edhe ‘njerëz me vaginë’! Mos lejoni që t’ju fshijnë! Çdo njeri në tokë ju ka borxh!”

Mbetet për t’u parë nëse ky debat do të gjejë zgjidhje në fund, nëse ai do të mbetet thjesht një dilemë semantike apo nëse këto praktika do të mandatohen një ditë dhe të kthehen në rregullore të pathyeshme, në çdo cep të botës.

MË TEPËR

Kryesore2 orë më herët

Gaz Bardhi iu trembet primareve brenda PD-së: Ne kemi ende inate të mëdha me njëri-tjetrin, ndaj duhet lënë ky muhabet

Kreu i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, Gazment Bardhi komentoi mundësinë e paditjes së tij nga ana e kryeministrit Edi...

Mix2 orë më herët

12 seriale që do të të bëjnë të ndihesh mirë

Qoftë nëse je i fiksuar pas serialeve apo përdor Netflix-in vetëm herë pas here, është e sigurt që ke një...

Aktualitet21 orë më herët

Shpallen datat e provimeve të Maturës Shtetërore 2025

Publikohen datat e provimeve të Maturës Shtetërore për vitin 2025 për nxënësit që ndjekin arsimin e përgjithshëm dhe atë profesional....

Mix22 orë më herët

Pse na dhembin veshkat kur e teprojmë me ushqimin?

Veshkat janë organe jetike në trupin tonë. Ato janë përgjegjëse për filtrimin e gjakut, pastrimin e organizmit nga toksinat, prodhimin...

Mix22 orë më herët

Kevin Coster, i dashuruar me Jennifer Lopez?

Në fund të dhjetorit 2024, Kevin Costner dhe Jennifer Lopez patën një takim miqësor në Aspen të Kolorados, ku të...

Kioske22 orë më herët

Çfarë është lumturia?

Mjaft u trishtove për gjëra të tilla, të cilat nuk janë nën kontrollin tënd. Sa herë që zemra juaj fillon...

Kryesore22 orë më herët

“PS është dukshëm përpara”, Blendi Fevziu bën parashkimin për zgjedhjet e 11 majit

Gazetari Blendi Fevziu, i ftuar në emisionin “Të Paekspozuarit” në MCN TV komentoi situatën parazgjedhore në vend, diasporën dhe partitë...

Radar2 ditë më herët

TIRANA 2030/ Projektet arkitekturore që do të transformojnë kryeqytetin shqiptar (FOTO)

Tirana, kryeqyteti i Shqipërisë, po kalon një transformim të jashtëzakonshëm të nxitur nga një vizion ambicioz për të ardhmen e...

Mix5 ditë më herët

Çfarë ndodh në organizëm nëse nuk hani sheqer për 10 ditë

Sheqeri ka një efekt shkatërrimtar në organizëm dhe nxit shfaqjen e shumë problemeve dhe sëmundjeve shëndetësore siç janë: diabeti i...

Mix5 ditë më herët

Faktori që ndikon në shtimin në peshë – Këshillat që ju duhen

Ushqyerja e keqe dhe shtimi në peshë janë pjesë e një cikli vicioz që rrezikon shëndetin jo vetëm të të...

Facebook