Si ndikon dhuna e ushtruar nga prindërit te fëmijët, kur ata rriten!

Carl E Pickhardt Ph.D, psikolog dhe hulumtues, jep mendimet e tij personale lidhur me prindërit që ushtrojnë dhunë te fëmijët e tyre. Ja disa nga përgjigjet e tij:

Me “dhunë” nënkuptoj çdo akt agresioni prindëror të kryer me qëllim armiqësor për t’i shkaktuar lëndim fëmijës. Le të fillojmë duke ndaluar dhunën verbale nga ajo fizike.

Dhuna verbale

Thënia e vjetër, “shkopinjtë dhe gurët mund të më thyejnë kockat, por fjalët nuk mund të më lëndojnë kurrë”, është e pavërtetë. Në këshillimin me njerëzit, kam dëgjuar shembuj të pafund të lëndimit që mund të bëjnë fjalët e ashpra. Kërcënimi, fyerja, bërtitja, tallja, sikleti, poshtërimi, kritika dhe nënçmimi mund të jenë të gjitha akte të dhunës verbale që shkaktojnë shumë dëme psikologjike.

“E di që jam i pavlerë, sepse prindërit e mi më kanë thënë shpesh kështu”.

Pjesa më e madhe e dëmit në marrëdhënie shkaktohet përmes të folurit. Dhuna verbale ndaj një fëmijë mund të duket kështu: “Duhet të kesh turp për veten!”, “Je shumë dembel!”, “Nuk mund të bësh asgjë siç duhet!”, “Çfarë gjëje idiote ke bërë!”, “Nuk do të mësosh kurrë!”, “Ti nuk je gjë tjetër veçse një dështim!”, “Çfarë dështaku!” Një dhunë e tillë verbale nga njerëz aq të fuqishëm sa prindërit mund të dëmtojë ndjenjën e një fëmije dhe mënyrën si ndihen për veten.

Dhuna fizike

Dhuna fizike përfiton nga pozita e familjes për të përdorur forcën për të frikësuar ose dominuar fëmijën. Mund të jetë në formën e kapjes, shtrëngimit, tundjes, goditjes me shuplakë, kërcitjes, shtytjes, goditjes, rripit ose rrahjes. Ndonjëherë e justifikuar si ndëshkim ose për t’u ndjerë i fuqishëm ose si një rrugëdalje për ndjenjat e zemërimit, dhuna fizike nga prindërit mund të shkaktojë dëme specifike dhe simbolike.

Konkretisht, mund të shkaktojë dhimbje emocionale dhe fizike: “Kur mendoj për atë që ka ndodhur, më dhemb akoma”. 

Kostot e dhunës

Pra, unë besoj se dhuna prindërore mund të rezultojë në viktimizimin e fëmijëve dhe mund të jetë e kushtueshme në shumë mënyra.

Për fëmijën viktimë, dhuna prindërore mund të ndihet e pasigurt, e padashur, e frikshme dhe shkatërruese. Mund të shkaktojë lëndime, të krijojë rrezik, të nxisë mosbesim, të shkaktojë vuajtje, të tjetërsojë dashuritë dhe mund të mbahet mend gjatë. Shtoni të gjitha këto dhe efekte të tjera, dhe shuma mund të jetë një marrëdhënie e dëmtuar rëndë.

Abuzimi me pushtetin prindëror

Prindërimi ka të bëjë gjithmonë pjesërisht me menaxhimin e pushtetit superior me fëmijët, dhe unë besoj se përdorimi i dhunës është një abuzim i këtij autoriteti. Së paku, besimi në sigurinë e prindërve është pakësuar.

Sa i përket prindërve, fajësimi i viktimës nuk është zgjidhja: “Ti më zemërove shumë!” Justifikime të tilla thjesht shpërdorojnë përgjegjësinë e të rriturve.

Prindërit që besojnë në dhunën korrigjuese (sikurse unë nuk besoj), si rrahja për një gabim, duhet të jenë të dinë se po i shkaktojnë fëmijës një lëndim afatgjatë. Si masë paraprake: Asnjëherë mos rrihni në zemërim sepse tani jeni duke “menduar” me ndjenjat tuaja, duke mos përdorur gjykimindhe jeni më të rrezikuar të bëni një përgjigje të tepruar. 

Pasojat e mëvonshme

Së fundi, ekziston kjo: Shumica e asaj që prindërit duhet t’i japin fëmijës së tyre është, nëpërmjet udhëzimeve, shembullit dhe ndërveprimit, kush dhe si janë ata. Në përgjigje të dhunës prindërore, fëmija viktimë mund të mësojë një mësim formues për marrëdhëniet e mëvonshme të kujdesit.

Kur ndodh një model i tillë, fëmija i rritur viktimë mund të bëhet i dhunshëm në një marrëdhënie të rritur, të shoqërohet me një partner të dhunshëm ose të bëhet i dhunshëm me fëmijët, duke përsëritur përgjigjet e mësuara shumë kohë më parë.

Për shembull, duke u identifikuar me dhunën, i rrituri mund të shpjegojë: “E godita partnerin ashtu siç më goditi prindi”. Duke iu përshtatur dhunës, i rrituri mund të shpjegojë: “Unë e qetësoj partnerin tim të dhunshëm ashtu siç bëja me prindin tim të dhunshëm.” Me fëmijët, i rrituri mund të shpjegojë: “Unë i trajtoj fëmijët e mi ndryshe nga prindërit e mi”.

Pra, për të gjitha këto arsye, unë jam kundër dhunës prindërore. Këshilla ime është që nëse ndonjëherë e gjeni veten të prirur për të qenë të dhunshëm me fëmijën tuaj, ndaloni veprimet dhe bëni një pushim për të kuptuar (ndoshta të merrni ndihmë) se si të gjeni një mënyrë tjetër jo të dhunshme. Dhe nëse ka ndodhur një akt i dhunës prindërore, merrni disa këshilla pajtimi për ju dhe fëmijën tuaj së bashku, për të përballuar dëmet e shkaktuara dhe angazhohuni që të mos e bëni më kurrë.

Burimi: Psychology Today