Mix
Proteinat: mes miteve dhe fakteve
Proteinat dhe kombinimet
Përhapja e fundit e dietave proteinike dhe hiperproteinike, dietat ketogjenike, super suplementet etj. ka bërë që mitet dhe besimet e rreme rreth proteinave dietike të përhapen kudo. Le të përpiqemi të sqarojmë disa nga keqkuptimet.
Për të humbur peshë, nuk duhet të kombinoni asnjëherë proteinat dhe karbohidratet në të njëjtin vakt.
Mit.
Thenia e mësipërme nuk ka asnjë bazë shkencore. Në fakt, ushqimet ekskluzivisht proteinike nuk ekzistojnë në natyrë. Makaronat gjithashtu përmbajnë proteina, ashtu si bishtajoret përmbajnë niseshte. Prandaj është një rregull i mirë për të ngrënë të gjitha ushqimet, duke i shoqëruar sipas dëshirës, vetëm duke pasur kujdes që të mos e teproni me sasitë dhe ç’është më e rëndësishmja duke u bazuar në këshilla mjekesore.
Proteina dhe sporti
Përpara një stërvitje, është thelbësore të hani proteina për performancë më të mirë.
Mit.
Për t’u përgatitur për aktivitet fizik, karbohidratet komplekse (p.sh. bukë, makarona, oriz, spell, etj.) janë më efektive se proteinat, pasi ato ofrojnë energji me çlirim të ngadaltë dhe ju lejojnë të përballoni më mirë aktivitetin. Sasitë e rekomanduara të karbohidrateve varen nga koha ndërmjet konsumimit të tyre dhe kohës së stërvitjes, si dhe nga lloji i aktivitetit fizik të kryer.
Nga ana tjetër, është e dobishme të hani proteina në vaktin pas stërvitjes për rikuperimin e muskujve, për shembull një omletë, gjoks pule, të gjitha të shoqëruara me perime të bollshme të stinës, si p.sh. si sallatë.
Proteina dhe humbja në peshë
Ngrënia e shumë proteinave, veçanërisht në kurriz të karbohidrateve, ju bën të humbni peshë.
Mit.
Proteinat kanë një marrje energjie (kalori) identike me atë të karbohidrateve, pra 4 kcal për gram. Humbja e peshës lidhet me sasinë e kalorive të futura me shume se sa me llojin e lëndës ushqyese.
Për të humbur peshë në mënyrë korrekte, duhet të keni një mënyrë jetese të shëndetshme: të bëni aktivitet fizik të rregullt dhe të hani në mënyrë të ekuilibruar, pa futur më shumë kalori nga sa i duhen trupit. Për këtë ju ndihmon Klinika FitHealth me regjime të personalizuara nga mjekja nutricioniste.
Proteina dhe uria
Duhet të hani pak proteina, sepse ato rrisin urinë dhe ju shëndoshin.
Mit.
Eshtë e kundërta, proteinat rrisin ngopjen kur përfshihen në një vakt të ekuilibruar (me karbohidrate, fibra dhe sasinë e duhur të yndyrës). Proteinat ngadalësojnë zbrazjen e stomakut dhe për këtë arsye shkaktojnë ngopje. Prandaj është e këshillueshme që në çdo vakt kryesor (mëngjes, drekë dhe darkë) të përfshihet një burim proteinash.
Proteina dhe shëndeti
Për të qenë të shëndetshëm, duhet të merrni shumë proteina.
Mit.
Sasia e nevojshme e proteinave varet nga pesha e trupit tonë: është krejtësisht e padobishme t’i marrim ato me tepricë, pasi trupi ynë nuk do të jetë në gjendje t’i metabolizojë ato. Rreziku është të rrezikoni shëndetin e veshkave dhe mëlçisë, të cilat janë të mbingarkuara me punën që duhet të bëjnë për të asgjësuar aminoacidet shtesë.
Le të marrim një shembull: një mashkull 80 kg ka nevojë për një minimum prej 64 g dhe maksimumi 120 g proteina në ditë ( midis 0,8 g dhe 1,5 g proteina për kilogram të peshës trupore). As atletët nuk duhet të kalojnë 2 g proteina për kg peshë trupore, siç rekomandohet edhe nga Kolegji Amerikan i Mjekësisë Sportive.
Nuk duhet të harrojmë se proteinat gjenden në shumë ushqime, përfshirë perimet, jo vetëm në mish. Dy feta bukë integrale përmbajnë, për shembull, 6 g proteina. Kjo e bën të lehtë arritjen e kërkesës sonë ditore për aminoacide pa përdorur suplemente proteinike. Shumë studime kanë treguar se dietat tepër të pasura me proteina shtazore rrisin rrezikun kardiovaskular dhe rrezikun e infertilitetit.
Proteinat dhe mungesa e tyre.
Është e nevojshme të merren proteina shtazore, përndryshe rrezikoni mangësi serioze ushqyese.
Mit.
Rreziku i mangësive shfaqet në rastin e dietave jo shumë të larmishme (monotonia ushqimore) e vazhduar për periudha të gjata kohore, me përjashtim të disa kategorive ushqimore. Në fakt, përmendim bishtajoret (sojë, fasule, thjerrëza, fasule, bizele, qiqra, etj.), frutat e thata (arra, bajame, lajthi, fara luledielli, fara kungulli, etj.), drithëra dhe, në një masë më të vogël, perimet mund të përmbushin nevojat me proteina bimore. Prandaj, këto ushqime janë alternativa të shkëlqyera për mishin e kafshëve për ata që janë vegjetarianë ose veganë.