Mix
Sa herët mund të diagnostikoni autizmin?!
Autizmi është i zakonshëm. Sipas të dhënave më të fundit nga Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), nga çdo 59 fëmijë 1 është diagnostikuar me autizëm. Kjo është një rritje e dukshme nga viti 2000, kur vetëm 1 në 150 fëmijë ishte diagnostikuar me autizëm.
Ka shumë që nuk dimë për autizmin, siç janë saktësisht faktorët që e shkaktojnë atë ose pse po bëhet më e zakonshme. Por një gjë që dimë ,është se sa më parë fillojmë ta trajtojmë, aq më mire është. Aftësitë komunikuese dhe sociale ndërtohen shumë herët. Ne kemi mundësinë tonë më të mirë për të përmirësuar gjërat nëse punojmë brenda asaj dritare natyrale. Kjo është arsyeja pse ka pasur një shtytje të qëndrueshme për të bërë diagnozën sa më shpejt që të jetë e mundur.
Nuk është e lehtë për prindërit të dëgjojnë se fëmija i tyre ka, ose mund të ketë, autizëm. Edhe kur ka shqetësime për zhvillimin e fëmijës, është e natyrshme të shpresojmë që një fëmijë të ketë vetëm një zhvillim të vonë, ose pak të “çuditshëm”. Dhe me të vërtetë, disa fëmijë kanë zhvillim të vonë, ose të çuditshëm, ose kanë një problem krejtësisht të ndryshëm me zhvillimin e tyre. Pra, sa herët mund të diagnostikoni në mënyrë të besueshme autizmin?
Çfarë na thotë hulumtimi mbi autizmin?
Një studim i fundit u përqëndrua në këtë pyetje. Studiuesit panë më shumë se 1200 fëmijë të vegjël të cilët kishin të paktën dy vlerësime zhvillimore midis 12 dhe 36 muajsh. Më pak se 2% e fëmijëve të vegjël që fillimisht mendohet të kishin autizëm u menduan më pas se kishin zhvillim normal. Dhe nga ana tjetër, 24% që fillimisht mendohej se nuk kishin autizëm u diagnostikuan më vonë se e kishin këtë crregullim . Pra, ndërsa fotografia nuk është gjithmonë e qartë në fillim, pasi të bëhet diagnoza, ajo zakonisht mund të japi një përcaktim më të qartë.
Në cilën moshë mund të bëhet me besueshmëri diagnoza?
Në 12 deri në 13 muajsh, “qëndrueshmëria diagnostike” e diagnozës së autizmit – domethënë shkalla në të cilën ishte e sigurt dhe e qartë – ishte rreth 50%. Kjo shkoi deri në 80% nga 14 muajsh, dhe 83% në 16 muajsh.
Kjo ka kuptim nëse mendoni për zhvillimin e një vogëlushi. Në 12 muajsh, ata po fillojnë të thonë fjalë, u përgjigjen komandave dhe bashkëveprojnë me të tjerët. Kështu që një fëmijë i cili nuk është duke i bërë këto, me siguri që lind një dyshim. Por deri në 18 muajsh, të gjitha këto aftësi duhet të jenë plotësisht të vendosura, duke ngritur këmbanat e alarmit për një fëmijë që nuk i ka ato.
Cilat strategji trajtimi mund të ndihmojnë fëmijët me autizëm?
Trajtimi kryesor për autizmin quhet analizë e aplikuar e sjelljes (ABA). Ky është një program i sjelljes që prish veprimet dhe sjelljet e “dëmshme” në hapa të vegjël duke Ii zëvëndësuar ato më sjelljë pozitive. Inkurajon sjelljet pozitive dhe dekurajon sjelljet negative. Trajtime të tjera përfshijnë terapi profesionale, terapi integruese shqisore dhe strategji për të përmirësuar komunikimin, të tilla si përdorimi i fotografive që fëmijët mund të tregojnë për t’i lënë prindërit ose kujdestarët të dinë çfarë dëshirojnë.
ABA dhe trajtimet e tjera janë të dobishme për fëmijët me probleme zhvillimi, pavarësisht nga shkaku i tyre. Nuk ka ndonjë dobësi për t’i bërë ato edhe nëse fëmija në fund të fundit konstatohet se ka një problem tjetër – ose nuk ka problem fare. Ata janë të mirë për fëmijën me autizëm, fëmijën me aftësi të kufizuara gjuhësore ose një zhvillim të vonë. Po, është e vështirë për prindërit të dëgjojnë një diagnozë të autizmit. Por ka shumë arsye për shpresë kur bëhet fjalë për autizmin, dhe nuk duhet të humbim kurrë kohën kur një fëmijë ka nevojë për ndihmë.
Nëse mendoni se fëmija ka një problem, kërkoni ndihmë. Ju nuk keni asgjë për të humbur, dhe gjithçka për të fituar.