Lidhu me ne

Kryesore

Përse humbi Trump, fitoi demokracia apo lobi ushtarak i SHBA?

Pirro Prifti

Fitorja e Partisë Demokrate në SHBA nuk ishte e rastit, madje ishte e paralajmëruar edhe më parë nga CNN ndaj Partisë Republikane në të cilën Trump ishte zgjedhur si president nga viti  2016 -2020.

Shkaqet e humbjes se Trump janë të shumta, pavarësisht se Trump u përpoq të stabilizonte ekonominë dhe Financën e SHBA qoftë duke mos bërë asnjë luftë gjatë 4 viteve të Presidencës së tij, për të cilën meriton një çmim Nobël për shmangien e luftërave në botë, por parulla e tij `Make Amerca Great Again` nuk ishe parullë demagogjike se sa një parullë që tregonte gjendjen e vërtetë të SHBA brenda vendit dhe jashtë vendit. Vendi me GDP më të lartë në botë me 20.54 trilion $ në raport me Kinën e cila e kishte në 2018 13.61 trilion $, dhe me një GDP per capita prej 62,794.59$, ndërsa Kina e kishte në 2018 GDP per Capita 9,770.85 $,  ka një deficit buxhetor  që e tejkalon  volumin e ekonomisë me 102% të GDP sipas CBO (Congressional Budget Office ) për vitin fiskal

SHBA e vitit 2016 ishte me një papunësi të lartë me një shëndetësi ku paguaje qimet e kokës dhe vetëm të siguruarit kurse të pasiguruarit e kishin të vështirë të mjekoheshin sepse siguracionet nuk mbulonin të pasiguruarit sidomos emigracionin. SHBA në 2016 kishte emigracionin më të madh dhe Trump vendosi krijimin e murit me Meksikën, pikërisht për të shmangur emogracionin illegal. Argumentet se SHBA është një shtet emigrantësh Trump i u përgjigj atëherë se nëpërmjet emigracionit të sotëm më shumë hyjnë droga, prostitucioni ( shitblerja e femrave), dhuna, taksapagonjësit amerikanë po e paguajnë shtrenjtë  këtë emigracion.

Krahas problemeve të mëdha të brendshme, në politikën e jashtme Trump, identifikoi si armik kryesor ekonomik -Kinën kurse Rusinë ai nuk e konsideroi të rrezikshme veçse me Rusinë mund të arriheshin marëveshje të ndryshme për armatimin por edhe për ta mbajtur Rusinë `zap`, Trump ashtu si paraardhësi Obama, vazhdoi me sanksione ekonomike dhe financiare.

Një sukses për Trump ishte, pakësimi i trupave amerikane në Siri, Irak, Afganistan, marrëveshja me diktatorin Kim për arsenalin Bërthamor, dhe mbajtja e një kontrolli mbi Kinën, kontroll i cili nuk pati sukses, dhe mbajtja nën kontroll e Iranit përsa i përket arsenalit bërthamor..

Problemet më të mëdha të Trump i erdhën nga politika e brendshme , nga rivalët politike dhe nga lobi i fuqishëm ushtarak i cili për shkak se Trump nuk hapi luftëra, i u afrua Partisë Demokrate. Kjo u shoqërua edhe me luftën e re `Fake News`, lufte e ndërlikuar midis gënjeshtrës së sofistikuar, gjysmë të vërtetave, konflikteve dhe përplasjeve personale Trump me Hillary Clinton të cilën e quajti `crooked women`, me Obaman , me senatorin John Mcain,  madje dhe me miliarderin Sorros, me Twitter, dhe me CNN të cilët përkrahnin Partinë Demokrate amerikane. Pavrësisht disa reformave si uljen e papunësisë, rritjen e vlerës së punës /h në dollar, rregullimet e sistemit shëndetësor, Trump u dëmtua rëndë nga Media e shkruar, Media tv, dhe linket e fuqishme Twitter, Facebook, dhe nga  vetë stafi i tij i cili në disa raste i punoi `nën rrogoz`.

Trump identifikoi se armiku kryesor ekonomik është Kina, dhe se SHBA kishte probleme të mëdha financiare dhe ekonomike , se emigrantet po shkatërrojne SHBA, se demokracia është deformuar për shkak te fake neës, se ekonomia është për toke për shkak të luftërave që hap, etj. Trump nuk hapi asnjë lufte dhe kjo zemëroi lobin politiko ushtarak. Ky i fundit është shkaku kryesor.

Zgjedhjet e 3 nëntorit sigurisht  treguan një realitet ndryshe nga ai që shikonte gjithmonë bota jashtë SHBA, por që brenda SHBA dihej: manipulimet e votës, të cilat ndoshta mund të mos ishin shumë të mëdha sa ç`i identifikoi Trump, por ishin problem, dhe mesa duket SHBA do të ketë shumë probleme në të ardhmen tashmë që u identifikua një element që deformoi votën e votuesve amerikanë.

Një nga dështimet e Trump mbeti dhe racizmi, fenomen të cilin Trump e nënvlerësoi, por mbi të cilin Partia Demokratike amerikane pati sukses në afrimin e votuesve me ngjyrë përreth saj madje dhe në shtetet që tradicionalisht votonin për Republikanët.

Fitorja e Partisë Demokrate amerikane me në krye Biden, ishte një fitore e cila duhet marrë si e tillë dhe në të cilën SHBA pranon fituesin pavarësisht se me çfarë mjetesh fitoi `luftën`. Kontestimi i zgjedhjeve ka qenë një problem i rrallë në SHBA i cili zgjidhej shpejt si në rastin e Bush-Al Gore, por kësaj radhë kontestimi i zgjedhjeve mori një formë të paparë dhe të hapur, pikërisht se manipulimi i votës, shti-blerja e votës kësaj radhe ishin më të dukshme, por Trump  duke mos patur eksperiencë politike për të menaxhuar një fenomen të tillë që para fillimit të zgjedhjeve, arriti ti dalë nga dora zgjidhja e këtij problemi sa të ndërlikuar aq edhe të rrezikshëm për tu vënë në dukje sidomos për SHBA e cila njihet si kampione e demokracisë. Por ja që edhe amerikanët janë të prekshëm nga fenomeni i manipulimit të votës, aq më tepër kur në këtë fenomen janë klane dhe persona të fuqishëm dhe interesa të mëdha.

Pra Trump nuk ishte një politikan `race` por ishte një  biznesmen miliarder i cili i hyri politikës sepse pa që ekonomia e SHBA po vuante nga konkurrenca e madhe sidomos e Kinës dhe e vendeve të tjera në rritje ekonomike si India, Brazili, Turqia, dhe satelitët e vetë SHBA në se mund ti themi kështu edhe BE. Praktikisht SHBA konkurronte në mënyrë fitimprurëse me anë të teknologjisë së lartë -hi-tech dhe shitjes së armatimeve të cilat u a shiste si aleatëve por edhe kundërshtarëve. Për biznesin dhe lobin ushtrak rëndësi ka fitimi. Trump nuk fitoi se nuk ishte  politikan i djallëzuar por ishte tregtar.

Sidoqoftë Shqipërisë së vogël nuk i intereson se kush hyp dhe kush zbret nga karrigia e presidentit të SHBA. Shqipërisë i intereson SHBA e cila e ka ndihmuar fuqimisht faktorin shqiptar dhe nuk ka rëndësi nëse do të ishte përsëri Trump që po e shajnë sot, apo Biden 78 vjeç, i cili ka një eksperiencë politike të jashtëzakonshme sepse ka qenë zgjedhur senator 6 herë, dhe ka qenë zv/President nën Presidentin Obama që nga 2009 e deri në 2016.

Fakti se Trump 73 vjeç, megjithë kundërshtimin e tij i cili përfundoi me një `pseudo coup detat` me 6 janar, e pranoi se Biden është President i ligjshëm për 4 vitet e ardhshme dhe tregoi se sistemi juridik në SHBA është i pavarur dhe i fuqishëm, por sigurisht politikat e SHBA janë sinkron me politikat e lobit ushtarak amerikan, të cilët mezi presin të hapin ndonjë luftë lokale tjetër si ato që nxiti Obama nën qeverisjen e tij.

Sigurisht këto zgjedhje treguan se në SHBA politikanët e brezit të vjetër janë akoma aktive por se SHBA ka nevojë për politikanë të brezit të ri dhe të pa fiksuar  me paragjykime si për çështjet brenda vendit ashtu dhe për ato jashtë vendit, porse duhet të vazhdojnë politikat e Woodrow Wilson i cili mori çmimin e Paqes në 1919, për mbrojtjen e kombeve të vegjël dhe se ishte kundër luftës. /Gazeta Liberale

Vazhdo leximin

MË TEPËR

Mix2 orë më herët

Jeta e pazakontë e Paulo Coelho: Nga spitali psikiatrik në sukses global si shkrimtar?

Paulo Coelho, një ndër shkrimtarët më të dashur dhe të lexuar në botë, njihet për romanet frymëzuese që kanë prekur...

Mix2 orë më herët

Miley Cyrus sqaron nëse fustani në “Flowers” ishte apo jo një “diss” për Jennifer Lawrence

Më mirë vonë, sesa kurrë!  Pas dy vitesh, Miley Cyrus më në fund ka folur për teoritë që qarkullonin rreth...

Mix2 orë më herët

Harrojeni çantën Birkin: Hermès nxjerr në treg kufjet me çmimin marramendës

Lëkurë e punuar me dorë, detaje metalike, dizajn elegant. Çmimi? Një shifër me pesë numra. Jo, nuk po flasim për...

Mix2 orë më herët

Sydney Sweeney po shet sapunë me ujë nga vaska e saj dhe interneti s’po pushon!

Nëse menduat se marketingu kishte arritur kulmin me trendet e çuditshme të rrjeteve sociale, mendohuni përsëri. Aktorja Sydney Sweeney është...

Mix2 orë më herët

Renee Reffo përgjithnjë në Shqipëri?! Influencerja: E shikoj karrierën time këtu

Nga videot e veçanta dhe ato që kanë bërë bujë në rrjetet sociale, vajza e aktores së njohur Julia Ilirjani,...

Mix2 orë më herët

“Sirens”, seriali që është kthyer në një sensacion të vërtetë në “Netflix”

Në një platformë të mbushur me prurje të reja çdo javë, rrallë ndodh që një serial të ngjitet me kaq...

Radar4 orë më herët

Shabani: Nëse do të ishim bashkuar me Berishën, do të kishim më pak vota, ujërat e bardha nuk duhen përzier me të zezat

Kreu i Nismës Thurje, Endri Shabani ka folur për rezultatin e aritur në zgjedhje dhe akuzat se partitë e reja...

Mix4 orë më herët

Humbja e peshës në moshën e mesme mund të zvogëlojë sëmundjet kronike më vonë

I gjithë mundi që duhet bërë për të humbur peshë në moshën e mesme mund t’ju sigurojë një jetë më...

Kryesore4 orë më herët

“Neni Basha është për zgjedhje, jo për farsa”, Berisha: Pse nuk e diskutoj dorëheqjen

Kreu i PD, Sali Berisha teksa po fliste për humbjen në zgjedhjet e 11 majit, ai preku për “nenin Basha”...

Mix4 orë më herët

Pse të gjithë në internet janë fiksuar me kukullën e frikshme Labubu

Të vegjël, me gëzof dhe pak të frikshëm: Labubu, lodrat në formë përbindëshi me buzëqeshje djallëzore, janë bërë obsesioni më...

Facebook