Gatime
Si të gatuajmë për fëmijë 2 dhe 3 vjeç?
Menu ushqimore për fëmijët 2 dhe 3 vjeç
Fëmija i vogël ka stomak të vogël dhe mbushja e tij tri vakte në ditë nuk mund të japë energjinë e duhur për rritjen dhe lëvizjet e tij. Për këtë rëndësi ka dhënia e vakteve të ndërmjetme dhe duhet të përmbajnë patjetër bukë, drithëra, fruta, zarzavate, qumësht dhe nënproduktet e tij, lëngje frutash
Ushqimi te fëmijët është një faktor kyç për mirërritjen e tij. Veçanërisht në këtë moshë, 2 dhe 3 vjeç ku ata shkojnë në çerdhe e kopshte dhe prindërit janë dyfish të merakosur që të vegjlit të marrin vlerat ushqimore. Edhe pse dihet se në këto institucione ka një menu ushqimore të miratuar dhe kontrolluar nga dietologë, megjithatë prindërit kanë merak që fëmijët e tyre të ushqehen shëndetshëm. Ndaj dhe ajo çka këshillojnë specialistët e Shëndetit Publik është një menu ushqimore bazuar në rekomandimet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë. Gazeta “Mapo” publikon menunë së bashku me porcionet e rekomandueshme që fëmija juaj të marrë vlerat ushqimore të domosdoshme për ta.
Vaji dhe yndyrat
Të përdoret deri në 2 lugë të vogla (10g) vaj vegjetal/ditë (kryesisht vaj ulliri) për gatim dhe sallatë. Përdorni një lugë të vogël (5g) gjalpë ose margarinë bimore me vlera të larta ushqimore për lyerje.
Ëmbëlsirat
Të konsumohet e shumta një ëmbëlsirë e vogël (1 racion < 50g) në ditë, p/sh një fetë keku e vogël, një racion akullore ( por mos harroni se ëmbëlsirat përmbajnë sheqer dhe ëmbëlsues të ndryshëm që favorizojnë kariesin ndaj duhen përdorur sa më rrallë).
Konsumoni e shumta 10 g sheqer në ditë në formën e marmalatës (20g), mjaltit (10g) apo sheqerit shqeto (10gr).
Mishi, peshku, veza dhe legumet
Të konsumohet në javë 4 racione mishi (1 racion =50 g), më shumë nuk është e nevojshme ( duke e zëvendësuar vetëm një herë në javë një racion mish me një racion proshutë ose sallam).
Të përdoret një herë në javë një porcion peshk (1 racion =70 g). Të konsumohen 1-2 kokrra vezë në javë, duke përfshirë këtu edhe vezët për gatim, si p.sh biskota po kek etj.
Të konsumohet një porcion legume në javë (1 racion = 40g), si p.sh. bizele, thjerrëza.
Qumështi dhe nënprodukte
Të konsumohet çdo ditë 3.5 porcione të këtyre produkteve (1 racion= 100 ml qumësht /100 gr kos/ 15g djathtë të fortë/30 g djathë të butë).
Prodhimet me bazë drithërat dhe patate
Të konsumohen çdo ditë 4.5 porcione (1 racion=50g), si papate, oriz, makarona, bukë etj.
Fruta
Të konsumohen 1-1.5 porcionesh fruta në ditë (1 racion=100g), ose 100-150 lm lëng perimesh.
Pijet
Të konsumohen të paktën çdo ditë, 3 gota lëngje të sheqerosura, (ujë, ujë mineral, caj bimësh, lëngje frutash të freskëta të holluara pa i shtuar sheqer, etj. Asnjë pije të mos përmbajë kafeinë ose alkool.
Fëmijës mbi 2 vjeç
Fëmijës i jepen ushqimet e familjes në tre vakte çdo ditë. Gjithashtu, dy herë në ditë jepen ushqime ndërmjet vakteve, si banane, mollë, vezë, bukë, etj. Është veçanërisht e rëndësishme të kontrollohen vaktet e ngrënies nga koha kur fëmija fillon ushqimet e tjera deri në moshën 2 vjeç. Për këtë këshillohet të vendosni ushqimin e fëmijës në një enë të veçantë, në mënyrë që ta kontrolloni dhe sigurohuni se ha sa duhet.
Uluni së bashku me fëmijën në kohën e ngrënies, vëzhgoni se çfarë ha fëmija dhe ndihmojeni aktivisht kur ka nevojë. Mos e nxitoni fëmijën. Prisni pak kur fëmija ka ndaluar se ngrënë dhe më tej ofroni përsëri ushqimin. Jepini disa ushqime që fëmija mund ti mbajë në dorë, ose ti kapë. Fëmijët e vegjël shpesh dëshirojnë të ushqehen vetë. Mos e ushqeni fëmijën nëse është i përgjumur.
Gjashtë sjellje të shëndetshme
Së pari, bëni që çdo kafshatë të ketë vlerë. Gjithçka që fëmija juaj ha duhet të jetë e ushqyeshme. Fëmijët mund të jenë nazeli dhe me oreks të lëkundshëm, kështu që sigurohuni që gjithçka që ato konsumojnë është me të vërtetë e mirë për to. Mënjanoni ushqimet që janë pa vlera ushqimore si karamelet, pastat, çokollatat, çipsat, etj.
Së dyti, fshije fjalën “ëmbëlsirë” nga fjalori i ushqimeve dhe përdor me kujdes fjalën gostitje. Jepini fëmijës ëmbëlsira të shëndetshme, kështu gjërat të vogla si frutat dhe kosi mund të bëhen pjesë e një vakti ushqimi. Mos i përdorni ëmbëlsirat si shpërblim apo gostitje kur ai bën diçka mirë.
Së treti, jini këmbëngulës por jo me detyrim. Një fëmijë mund ti duhet pak kohë sa të pëlqejë një ushqim të ri. Filloni ushqimin e ri me qetësi dhe ëmbëlsi dhe prisni deri sa ta provojnë atë. Mos kërkoni me çdo kusht që ato të provojnë diçka që nuk duan dhe sigurisht asnjëherë mos i detyroni të mbarojnë pjatën e tyre.
Së katërti, çdo njëri ka nevojë për të ngrënë mëngjes pasi mëngjesi është vakti më i rëndësishëm i ditës për të gjitha, pra edhe për fëmijët. Mos ngrënia e mëngjesit mund të ndikojë në gjallërinë e tyre përgjatë gjithë ditës dhe krijon një spirale pa fund, fëmija është shumë i lodhur që të hajë, duket që është i lodhur e kështu më tej. Mëngjesi duhet të përmbajë proteinat e duhura.
Kujdes!
Vaktet duhet të përmbajnë
-llojshmëri ushqimesh
-të plotësohen të gjitha nevojat për drithëra, zarzavate dhe fruta
-të zgjidhen prodhime me yndyrë të pakët, apo ushqime të përgatitura me pak yndyrë.
Të kufizohet kripa dhe sheqeri
Tabela për menunë e ushqyerjes për moshën 2-3 vjeç
Ushqyerja e fëmijës 2-3 vjeç | |
Ushqimet | Sasia ditore |
Qumësht dhe kos | 300-400 ml |
Qullëra me drithëra | 15gr |
Pilaf ose makarona | 150gr |
Djath kaçkavall i grirë | 15gr |
Mish pa dhjamë | 40gr |
Ose peshk | 60gr |
Bukë e zezë | 30gr |
Zarzavate | 150-200 |
I vezë e plotë (e bardha + të verdhën) | 1-2 vezë në javë |
Fruta | 200gr |
Lëngje frutash | 50-100ml |
Vaj ulliri | 15gr (rreth 2 lugë gjelle) |
Sheqer | 20gr (rreth 2 lugë gjelle) |
Reçelna | 20gr (rreth2 lugë gjelle |
Mjaltë | 15gr |