Raporti/ 1/2 e burrave shqiptarë mbi 15 vjeç pinë duhan, ku renditet Shqipëria

Gjysma e burrave në Shqipëri (mbi 15 vjeç) pinë duhan. Ndonëse Shqipëria renditet ndër vendet me normë të ulët në krahasim me shtet fqinje (së paku në 2016, ku ka të dhëna të vlefshme për të gjitha shtetet), ky fenomen është shumë më i përhapur te gjinia mashkullore, ku 50.5% e burrave mbi 15 vjeç pinë duhan, ndërsa të gratë raporti është 7.1%. Sipas të dhënave nga Our World in Data gati 1 në 3 shqiptarë (28%) pinë duhan.

Kjo është norma më e ulët në rajon, megjithatë është mbi mesataret botërore të konsumit, ku përllogaritet se një në pesë të rritur (20%) pi duhan.
Mali i Zi, i cili kryeson rajonin, por njëkohësisht renditet vendi i dytë në botë për normën e lartë të të rriturve që pinë duhan. Pas tij renditet Bosnja dhe Hercegovina dhe Serbia me përkatësisht 38.9%.

Po ku është më e përhapur duhanpirja në botë?

Në hartën më poshtë është pasqyruar popullsia mbi 15 vjeç, të cilët pinë duhan. Në 5 shtete përqindja e popullsisë që pi duhan i kalon 40%. 3 janë shtete të Paqësorit dhe dy janë vende të Ballkanit: Kiribati (47%); Mali i Zi (46%); Greqi (43%); Timor (43%); Nauru (40%).

Indonezia; Rusia; Bosnja dhe Hercegovina; Serbia (39%), dhe Kili (38%) plotësojnë dhjetë të parët.

Vendet ku njerëzit pinë më shumë duhan janë grupuar në dy rajone. Azia Jug-Lindore dhe Ishujt Paqësorë dhe Evropa – veçanërisht rajoni i Ballkanit – por edhe Franca (33%), Gjermania (31%) dhe Austria (30%).

Në disa vende përqindja e njerëzve që pinë duhan është shumë e vogël: në Etiopi, Ganë, Peru dhe Honduras më pak se 5% tym. Në Honduras, është 1 në 50 persona pi duhan. Ekzistojnë disa faktorë që ndikojnë në përqindjen e pirjes së duhanit. Njëra është prosperiteti: nëse shikojmë marrëdhëniet midis përhapjes së duhanit dhe të ardhurave, zbulojmë se vendet e pasura kanë tendencë të pinë duhan më shumë.

Shkalla e pirjes së duhanit është e lartë në shumë vende, por nga përvoja e dimë se kjo mund të ndryshojë shpejt. Shumë nga vendet që sot kanë të ardhura të larta kanë pasur nivele shumë më të larta të pirjes së duhanit në të kaluarën, dhe kanë parë një ulje dramatike. Në vitin 2000, Mbretëria e Bashkuar kishte norma të ngjashme me Indonezinë- ku sot rreth 38% e të rriturve pinë duhan. Që atëherë, normat në Mbretërinë e Bashkuar kanë rënë në 22%.
Përhapja e pirjes së duhanit gjithashtu ndryshon ndjeshëm midis burrave dhe grave. Në Shqipëri përqindja e meshkujve që pinë duhan përllogaritet 50.5%, ndërsa te gratë kjo përqindje është 7.1%.

Më shumë se një e treta (35%) e burrave në botë pinë duhan. Pak më shumë se 6% e grave e bëjnë këtë.