Lidhu me ne

Temporal

Çfarë do të thotë “Veting”?

Po flitet shumë për reformën në drejtësi, vettingun, etj, por jo të gjithë e kuptojnë. Shumë madje..Një ekspert do të na ndihmojë të udhëtojmë në këtë hartë të komplikuar.. ç’është vettingu?
Nga Florion Kalaja
 
  • Çfarë do të thotë “Veting”?
Veting” apo “Vetingu” nuk është terminologji kushtetuese dhe as ligjore, por është një koncept i huazuar nga gjuha angleze për të përmbledhur me një fjalë një aspekt të posaçëm të procesit reformues të sistemit të drejtësisë, duke patur parasysh vetingun e bërë edhe në shtete të tjera europiane. Terminologjia kushtetuese dhe ligjore e konceptit “veting” është procesi i rivlerësimit kalimtar të gjyqtarëve dhe prokurorëve. E nëse nuk do të ishte bërë e udhës, e modës apo edhe instiktive përdorimi i kësaj fjale të huaj, duke u përdorur në vendin e saj togfjalëshi “rivlerësimi kalimtar i gjyqtarëve dhe i prokurorëve”, atëhere shumë persona nuk do të nxitoheshin në keqkuptimin e saj dhe të tjerët do të mundet të mos konfuzoheshin, pasi terminologjia origjinale kushtetuese dhe ligjore ka karakter të vetëshpjegues. Nëse që sot e tutje do të përpiqemi t’i biem pak gjatë dhe të jemi të saktë, sa herë duam të themi “vetingu” duhet të themi apo të kuptojmë “rivlerësimin kalimtar të gjyqtarëve dhe prokurorëve”.
Nga vetë fjala rivlerësim mundet të kuptohet se ky proces ngrihet dhe zhvillohet me qëllim vlerësimin për së dyti të të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve në detyrë nga organet që do të ngrihen nga e para. Mbiemri kalimtar tregon se organet e ngritura rishtazi për të bërë rivlerësimin do të jenë të përkohshme dhe se vlerësimi i tyre do të jetë vetëm një herë kundrajt subjekteve të vlerësuara. Më tej Kushtetuta ka parashikuar se rivlerësimi kalimtar do të bëhet për gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese, gjyqtarët e Gjykatës së Lartë, gjyqtarët e gjykatave të apelit, gjyqtarët e gjykatave të shkallës së parë, të gjithë prokurorëve, inspektorët e Këshillit të Lartë të Drejtësisë, këshilltarët e Prokurorisë së Përgjithshëm, të Gjykatës së Lartë dhe të Gjykatës Kushtetuese, ishgjyqtarët dhe ishprokurorët që kërkojnë të emërohen sërisht gjyqtarë apo prokurorë.
Qëllimi i rivlerësimit kalimtar të të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve është të garantohet funksionimi i shtetit të së drejtës, pavarësia e sistemit të drejtësisë dhe të rikthehet besimi i publikut tek institucionet e drejtësisë. Për këtë qëllim është ndryshuar Kushtetuta, duke parashikuar një pjesë të posaçme të quajtur “Aneks”, e cila do të jetë në fuqi deri në marrjen formë të prerë të vendimit të fundit për rivlerësimin kalimtar të gjyqtarëve dhe prokurorëve. Në këtë moment Kuvendi do të duhet të vendosë shfuqizimin e “Aneksit” të Kushtetutës.
  • Çfarë do të rivlerësohet në mënyrë kalimtare?
Rivlerësimi kalimtar i gjyqtarëve dhe prokurorëve është konceptuar të realizohet në tre drejtime. Paralelisht organet e rivlerësimit kalimtar do të kontrollojnë ligjshmërinë e krijimit të pasurisë, integritetin e figurës morale dhe aftësitë profesionale të subjekteve që do t’i nënshtrohen rivlerësimit. Për këtë qëllim të gjithë subjektet, që do t’i nënshtrohen rivlerësimit, kanë detyrimin ligjor të vetëdeklarojnë pasurinë, do të vetëdeklarojnë të dhënat mbi fugurën e tyre që mbulon periudhën 01.01.2012 e deri në ditën e deklarimit dhe do të vetëdeklarojnë të dhënat që kanë të bëjnë me aftësinë e tyre për të gjykuar, hetuar, organizuar punën etj. të kësaj natyre.
Kushtetuta ka parashikuar se, gjatë periudhës së rivlerësimit kalimtar, nëse konkludohet nga organet e rivlerësimit se subjekti i kontrolluar ka një pasuri më të madhe se sa dyfishi i pasurisë së ligjshme, ai do të prezumohet fajtor dhe barra e provës për të provuar ligjshmërinë e pasurisë do t’i kalojë atij. Më tej nëse do të konstatohet se deklarata e pasurisë nuk është dorëzuar, nuk është dorëzuar në kohë, ka fshehje të pasurisë, ka pasaktësi në deklarimin e pasurive në pronësi, posedim apo në përdorim, apo nuk provohet ligjshmëria e pasurisë nga subjekti i kontrolluar, atëhere konsiderohet se ai është fajtor për shkelje disiplinore dhe për rrjedhojë organet e rivlerësimit vendosin ta shkarkojnë nga detyra.
Nëse gjatë rivlerësimit organet kompetente konstatojnë se subjektet e kontrolluara kanë kontakte të papërshtatshme me persona të përfshirë në krimin e organizuar, dhe në të njëjtën kohë subjekti i kontrolluar nuk provon dot se kontakti nuk është i përshtatshëm, atëhere konsiderohet se subjekti i kontrolluar ka kryer shkelje disiplinore dhe për këtë arsye organet kompetente vendosin shkarkimin e tij/saj nga detyra.
Nëse gjatë rivlerësimit organet kompetente do të konkludojnë se subjekti i kontrolluar ka njohuri, aftësi, gjykim ose sjellje të cekëta, ose nëse konstatohet se ka një mënyrë pune që nuk pajtohet me pozicionin e tij/saj, atëhere konkludohet se subjekti është i paaftë për të ushtruar detyrën dhe në varësi të shkallës së paaftësisë profesionale mundet të vendoset pezullimi nga detyra dhe detyrimi për të ndjekur programin e edukimit pranë Shkollës së Magjistraturës, ose shkarkimin e tij nga detyra./Konica.al
Vazhdo leximin
Kliko të komentosh

Duhet të jeni i kyçur në mënyrë që të mund të lini një koment Kyçu

Përgjigju

MË TEPËR

Radar2 ditë më herët

U hoqën nga gara, por nuk mërziten! Si shprehen socialistët pas publikimit të listës

Me 186 kandidatë do të hyjë në garën e 11 Majit Partia Socialiste. Por si çdo listë edhe ajo mund të...

Mix2 ditë më herët

Ushqimet për një agjërim sa më të shëndetshëm gjatë Ramazanit

Gjatë kohës së vakteve në muajin e Ramazanit, familjet myslimane zakonisht mblidhen për të shijuar vaktin pas perëndimit të diellit...

Mix2 ditë më herët

Mollët, portokalli dhe kivi, frutat më të mira për mëngjes dhe përfitimet e tyre për shëndetin

Studime të ndryshme kanë treguar se ngrënia e mëngjesit mund të ndihmojë në stimulimin e metabolizmit. Një mëngjes i shëndetshëm...

Mix2 ditë më herët

Rihanna vesh xhinset $1,200 të Kendrick Lamar

Mesa duket, Rihanna ‘is like us’. Një muaj pasi Kendrick Lamar bëri bujë me performancën e tij në “Super Bowl...

Mix2 ditë më herët

Si të humbasësh peshë duke ecur! Këshillat për një rezultat të shpejtë

Për të mbajtur një trup të shëndetshëm mënyrat e duhura janë vetëm dy, aktiviteti i vazhdueshëm fizik dhe regjimi i...

Radar2 ditë më herët

“Lista e PD me një grusht servilash”, Basha – kolegëve demokratë: I paralajmërova, i ftoj të na votojnë ne! U bënë pishman për mumifikimin e partisë

Kryetari i Demokratëve Euroatlantikë dhe njëkohësisht drejtues i Koalicionit Euroatlantik në zgjedhjet e 11 majit, Lulzim Basha, i bëri thirrje...

Aktualitet2 ditë më herët

PD dhe PS nxjerrin emrat kandidatëve që do përballen në zgjedhjet e 11 majit

Partia Demokratike dhe Partia Socialiste kanë vendosur emrat e kandidatëve për deputetë të cilët do kandidojnë në zgjedhjet e 11...

Kryesore2 ditë më herët

Të zhgënjehesh nga Berisha në vitin 2025?

Dhe nëse dikush priste që ai do të luante ndryshe këtë herë, atëherë problemi nuk është Berisha – problemi është...

Aktualitet4 ditë më herët

Ben Andoni: Rama po përgatitet për republikën presidenciale

Kryeministri Edi Rama tha së fundmi se ka mundësi që të mos jetë më në listën e deputetëve. Kjo ka...

Radar4 ditë më herët

Eksodi i “diplomave”, në 2023 u diplomuan rreth 12 mijë studentë më pak se në 2019!

Eksodi i diplomave nuk ka të ndalur, teksa në bankat dhe auditore ka gjithnjë e me pak studentë, sot çka...

Facebook