Lidhu me ne

Kryesore

Çfarë i bën fëmijët të lumtur?

Çfarë i bën fëmijët të lumtur?

Fëmijëria është një kohë e veçantë në jetë. Një kohë zbulimi, loje, mrekullie, dhe argëtimi me botën, teksa fëmija vazhdon të njohë atë që e rrethon. Për prindërit, kjo kohë mund të sjellë një ndjesi shqetësimi, teksa përpiqen të sigurojnë shëndetin dhe lumturinë e fëmijës.

Studime të shumta shkencore mund të kombinohen fare mirë me lumturinë e fëmijës. Ja dhjetë këshilla të provuara shkencërisht, që garantojnë një fëmijëri të lumtur e të shëndetshme.

  1. JEPUNI SHUME KOHE PER LOJE

Përgjegjësia parësore e një fëmije është – ose të paktën duhet të jetë – që të luajë. Megjithatë, fëmija do të ketë detyra shtëpie, detyra jashtë shkollore, e kështu me radhë. Por që në foshnjëri deri në adoleshencë, u duhet dhënë liria që të argëtohen.

Peter Gray, një psikolog fëmijësh dhe profesor në Boston College thotë: “Fëmijët i mësojnë mësimet më të rëndësishëm në jetë nga fëmijë të tjerë, jo nga të rriturit… ata nuk mund të mësojnë nga ndërveprimi me të rriturit”.

Kështu që thojuni të “dalin e të luajnë!”

2. DEBATET DHE DISKUTIMET E FORTA BEJINI LARG TYRE

Truri i fëmijës zhvillohet me një ritëm të jashtëzakonshëm gjatë fëmijërisë së hershme. Kur ata shohin e dëgjojnë probleme të rriturish, dhe pasiguri, gjendje psikologjike delikate e fëmijës mund të ndikohet negativisht; duke i bërë ndoshta të shqetësuar e të pasigurtë.

Fëmijët nuk duhet të dëgjojnë biseda stresuese nga të rriturit – nuk është koha.

3. MOS I KRAHASONI ME TE TJERET

Trysnia për të patur sukses në shoqërinë e sotme mund t’ju shtyjë që t’u ngulisni një sens konkurrueshmërie – dhe disa të rritur e bëjnë duke i krahasuar me dikë tjetër. Ndonjëherë, të rriturit do të tregojnë edhe tipare të dëshirueshëm personaliteti të një fëmije tjetër, duke shpresuar që t’ia ngulisin dhe fëmijës së tyre. Studiuesit thonë se tendencat krahasuese mund të ndikojnë për keq tek vetëbesimi i fëmijës.

4. MESOJUNI DOBINE E EMOCIONEVE NEGATIVE

Një fëmijë s’mund të jetë i pjekur. Pothuaj të gjithë fëmijët kanë shpërthime spontane zemërimi, zilie, trishtimi etj. Kjo sjellje ofron një shans të mirë mësimi për të rriturit.

Dr. John Gottman në Universitetin e Uashingtonit citon tendencën e përhapur të të rriturve duke u shkaktuar një farë “ndëshkimi” fëmijëve për “sjelljen e keqe”. Një mënyrë më e mirë është që të pranosh sjelljen duke i mësuar fëmijëve se të gjithë përjetojnë emocione negative, si dhe të gjenden mënyra për t’u treguar se si t’i përballojnë këto emocione në mënyrë konstruktive.

5. PRANONI PERPJEKJET E TYRE

Fëmija do të mbërrijë një moshë kur do të dijë se nevojitet punë e madhe për të ecur përpara. Kështu që është e rëndësishme të pranosh dhe të njohësh se kur fëmija po bën përpjekje për të arritur diçka. Dr. Carol Dueck në Stanford thotë: “Mesazhi ynë për prindërit është që të fokusohen tek procesi ku fëmijët angazhohen, tek detyra që po bëjnë – çfarë gjërash specifike ata po bëjnë, në vend se të kalojnë me shprehje të përgjithshme si “ti je e zgjuar, ti je kaq e mirë në këtë punë”.

6. VLERESONI TRADITAT FAMILJARE

Të paturit e një shumëllojshmërie gjërash, që një familje bën së bashku është një shenjë e mirë e një familje të qëndrueshme; sepse stabiliteti është një aspekt i rëndësishëm i zhvillimit të fëmijërisë.

Sipas Institutit të Zhvillimit të Fëmijëve, koha e rregullt familjare sjell pesë përfitime kryesore: fëmija ndjehet i rëndësishëm dhe i dashur; fëmija vëren tipare pozitive tek të rriturit; të rriturit mund të vëzhgojnë dhe të mësojnë më shumë për dobësitë e fëmijëve të tyre, për t’i udhëzuar ata më mirë; fëmija mund të shprehë me fjalë mendimet dhe ndjenjat e veta, dhe prindi dhe fëmija mund të zhvillojnë një lidhje të fortë.

7. LERINI TE PROVOJNE

Fëmijët kanë nevojë për një sasi supervizimi; megjithatë të rriturit mund ta teprojnë, duke monitoruar çdo lëvizje të tyre. Por kjo gjë nuk e ndihmon zhvillimin.

Studiuesit, në një artikull të botuar në Journal of Psychologists and Counsellors in Schools shkruajnë: “A mos vëmendja e tepruar tek fëmija dhe nevojat e tij/saj të imagjinuara, nxit prindërit të reduktojnë kërkesat e tyre nga fëmija, gjë që bën që fëmija rrallëherë të ndeshet me situata të pakëndshme, duke mos mësuar të përballet, si dhe të përftojë aftësi rimëkëmbëse, pjekuri dhe aftësi të tjera në jetë? Studimi aktual ngre mundësinë shqetësuese që përgjigja është po”.

8. JEPUNI NJE SENS PERGJEGJESIE INDIVIDUALE

Eshtë e rëndësishme të lejosh fëmijët të përfundojnë përgjegjësitë e tyre pa i kontrolluar. Përse? Sipas psikologëve të fëmijëve, një sasi e tepruar mbikëqyrjeje mund të zhvillojë tek fëmija një sjellje “këtë nuk e bëj dot vetëm”. Ndërkohë që pak vëmendje e disiplinë janë të domosdoshme që fëmija të pranojë pasojat e heqjes dorë nag përgjegjësia, mbikëqyrja e tepruar nuk ndihmon aspak.

9. KRIJONI KUJTIME TE LUMTURA

Në nëj studim me shumë eksperimente të kryer nga profesorë të Harvardit, të rriturit që kujtonin kujtime të lumtura nga fëmijëria “duket se kishin një sens më të lartë astërtie morale”.

Studiuesit vunë re se pjesëmarrësit “ishin më të prirur të ndihmonin eksperimentuesit me detyra shtesë, të gjykonin sjelljen joetike dhe të dhuronin para për bamirësi, kur kishin kujtime aktive të fëmijërisë”. Kështu që, duke krijuar kujtime të lumtura për fëmijën, mund të jeni duke i përgatitur për të qenë të rritur të lumtur dhe dashamirës.

10. JINI VETE TE LUMTUR

Fëmijët mësojnë nga ajo që shohin dhe dëgjojnë, për mirë a për keq. Nëse një i rritur shfaq sjellje pozitive, fëmija është më i prirur të bëjë kështu. Sipas Carolyn Couan, psikologe në Universitetin e Kalifornisë: “fëmijët nuk ecin mirë, nëse të rriturit nuk kujdesen për veten dhe marrëdhënien e tyre”. /bota.al

Vazhdo leximin
Kliko të komentosh

Duhet të jeni i kyçur në mënyrë që të mund të lini një koment Kyçu

Përgjigju

MË TEPËR

Mix2 ditë më herët

Çfarë ndodh në organizëm nëse nuk hani sheqer për 10 ditë

Sheqeri ka një efekt shkatërrimtar në organizëm dhe nxit shfaqjen e shumë problemeve dhe sëmundjeve shëndetësore siç janë: diabeti i...

Mix2 ditë më herët

Faktori që ndikon në shtimin në peshë – Këshillat që ju duhen

Ushqyerja e keqe dhe shtimi në peshë janë pjesë e një cikli vicioz që rrezikon shëndetin jo vetëm të të...

Mix2 ditë më herët

Përfitimet e pafundme nga lëngu i mandarinës

Kjo është stina e mandarinave. Ky frut i shijshëm pak më i vogël se portokalli mund të hahet në formën...

Mix2 ditë më herët

Speci djegës – Si ta përdorni për shëndetin e zemrës

Speci i kuq djegës është përdorur prej mijëra vitesh kundër disa problemeve shëndetsore. Këtu përfshihet urthi, kllapia, sëmundjet e stomakut,...

Radar2 ditë më herët

-Hej, Siri, a mund të më gjesh një mik të besueshëm?

Nga Ornela Çuçi “Popujt zakonisht i këndojnë virtyteve që nuk i kanë” më tha kolegia ime nga Kosta Rika në...

Mix2 ditë më herët

Spotify publikon listën me këngët më të dëgjuara në historinë e saj

Aplikacioni muzikor Spotify ka ndarë një listë të 10 këngëve më të transmetuara në historinë e tij. Spotify është bërë...

Mix2 ditë më herët

Andrea Toska, 14-vjeçari shqiptar që u shpërblye nga Samsung pasi zbuloi defektin në softuerin e tyre

Andrea Toska është një 14-vjeçar shqiptar, i cili ka arritur të zbulojë një defekt në softuerin e telefonave celularë Samsung...

Mix2 ditë më herët

Qumështi i shtrydhur me pompë më pak i shëndetshëm sesa ushqyerja direkt nga gjiri?

Qumështi i gjirit i shtrydhur me pompë mund të mos jetë aq i shëndetshëm për fëmijët, sa qumështi i dhënë direkt nga...

Kioske2 ditë më herët

Nëse nevojën për politikanë të rinj opozitarë do ta kishte përmbushur PD …

Nga Indrit Vokshi Partitë e reja Lulëzuan sepse degradoi PD-ja. Në raport me to, Fevziu, Sandri, Carlo, Vjollca, Irfani, Ylli,...

Mix2 ditë më herët

Arsyeja absurde pse Mark Zuckerberg eliminoi fact checking nga Facebook

Lajmi për eliminimin e verifikimit të fakteve nga palët e treta nga rrjetet sociale Meta ka ngjallur jo pak komente...

Facebook